Ekonomia gerraostean

  • mariani estanga Mutilentzat, falangea edo arte eta lanbide eskola

    Mariani Izaskun Estanga Uriarte (1933) Tolosa

    Diktadura garaiari buruz ari da. Senarra eta anaia 14 urterekin hasi ziren lanean. Lantegien izenak aipatzen ditu. Lanetik ateratakoan, mutilek falangera edo arte eta lanbide eskolara joan behar izaten zuten. Marianiren senarra falangera joan zen, eta han musika ikasi zuen. Anaia, berriz, arte eta lanbide eskolan ibili zen.

  • mariani estanga Josten ikastera

    Mariani Izaskun Estanga Uriarte (1933) Tolosa

    Diktadura garaiari buruz ari da. Mariani ez zen Sección Femeninara joan, baina jostun batekin ikasi zuen josten. Zer lan egiten zituzten kontatzen du. Emakumeak etxekoandre ona izaten ikasi behar zuela dio.

  • mariani estanga Ezkondu eta gero, lana utzi behar

    Mariani Izaskun Estanga Uriarte (1933) Tolosa

    Diktadura garaiari buruz ari da. Neskak 14 urterako lanean hasten ziren. Behin ezkondu ondoren, lana utzi ohi zuten. Lana uzteagatik propina jasotzen zuten; derrigortuta uzten omen zuten lana.

  • mariani estanga Alargunak eta eskaleak

    Mariani Izaskun Estanga Uriarte (1933) Tolosa

    Diktadura garaiari buruz ari da. Emakume ezkonduek ezin zuten etxetik kanpo lanik egin. Alargunek, desagertutakoen emazteek eta pobreek zuten lanean edota eskean ibiltzeko baimena. Eskean aritzen ziren emakumeei buruz hitz egiten du.

  • Juana Lasa Jauregi Ogia egiten hasi zirenekoa

    Juana Lasa Jauregi (1929) Tolosa

    Baserrian eta baserritik bizi ziren aldabarrak. Gerra garaian behera egin zuen bizimoduak, eta orduan hasi ziren, esaterako, ogia erosi ordez etxean egiten, eta horretarako kontrabandoan ere bai.

  • Santos Ezeiza Otamendi Gerraosteko janaria

    Santos Ezeiza Otamendi (1928) Tolosa

    Gerraostea gogorra izan zen: gosea etorri zen; olioa oso garestia zen; esnea erabiltzen zuten janaria gozatzeko; txerriaren seboa okasio berezietarako gordetzen zuten... Seboa non gordetzen zuten azaltzen du.

  • Pakito Txintxurreta Larranaga Gerra osteko elikadura

    Pakito Txintxurreta Larrañaga (1935) Tolosa

    Gerra ostean ez zuten goserik pasa etxean: beraiek egiten zuten ogia, arto-zopak eta taloak jaten zituzten... Arto-zopak nola prestatzen diren azaltzen du. Txerria bazeukaten eta noizean behin hiltzen zuten bat. Etxean zer abere izaten zituzten aipatzen du.

  • Antonio Gorostidi Kaletarrak gaztainak eta egurra biltzera

    Antonio Gorostidi Etxaleku (1931) Tolosa

    Gerra osteko gose urteetan gaztainak eta egurra biltzera etortzen ziren kaletarrak. Anima Egunetik aurrera (azaroak 2) eskubidea zuten batu gabeko gaztainak hartzeko. Dena dela, ez zieten errieta handirik egiten bestela ere, egoeraren latzaz jabetuta.

  • Joxe Mari Iraola Olano Kalean, gosea; baserrian, lana

    Joxe Mari Iraola Olano (1929) Tolosa

    Kalekoen eta baserrikoen arteko diferentziak. Baserrian ez zen jatekorik falta izaten, baina lana gogotik egin behar izaten zen.

  • Joxe Mari Iraola Olano Eskale ugari

    Joxe Mari Iraola Olano (1929) Tolosa

    Gerra ondorenean, kaleko jendea eskean ibiltzen zen baserriz baserri. Zakua bizkarrean hartuta ibili ohi zen jendea eskean. Astean, hiru-lau eskale joan ohi ziren baserrira.

  • Antonio Jauregi Maiza Estraperloan abere sendoa behar

    Antonio Jauregi Maiza (1931) Tolosa

    Estraperloan asto koskor batekin ibiltzen zen. Abere sendoa eta indartsua behar izaten zuen, baina astoarekin konformatu behar izan zuen. Konformismoari buruzko gogoeta egiten du.

  • Valentina Jauregi Maiza Gerraostean goserik ez zuten pasa

    Valentina Jauregi Maiza (1930) Tolosa

    Gerraostean ez zuten goserik pasa, ondo moldatzen baitziren zeukaten janariarekin. Igandetan janari berezia jaten saiatzen ziren: garbantzuak, paella...

  • Elena Etxebeste Gerraosteko gosea

    Elena Etxebeste Martiarena (1931) Pasaia

    Gerraostean, jendeak estutasunak pasa zituen.

  • Elena Etxebeste Francoren bisitak ogi gehiago eta hobea ekarri

    Elena Etxebeste Martiarena (1931) Pasaia

    Gerraostearekin batera, garai gogorrak etorri ziren. Janari gutxi egon zen. Abuztuan, baina, Franco Donostiara etortzen zenean, ogi gehiago eta hobea izaten zuten.

  • Elena Etxebeste Kupoa entregatu behar zeneko komeriak

    Elena Etxebeste Martiarena (1931) Pasaia

    Gerra ostean, janaria lortzeko nola moldatzen ziren azaltzen du Elenak. Garai hartan, guardia zibila etortzen zen entregatu beharreko kupoaren bila. Orduan pasatako komeriak kontatzen ditu.

  • Gregorio Etxeberria Gerra osteko goseari eusten

    Gregorio Etxeberria Esteberena (1924) Pasaia

    Gerra ostean gosea pasa zuten, baina nahiko ondo egon ziren beste batzuen aldean. Ogia eta olioa aberastasun handia ziren orduan.

  • Jose Ramon Yarzabal Gerra ostean, gosea: bat eta handia

    Jose Ramon Yarzabal Salaberria (1930) Pasaia

    Gerra ostean, gosea pasa zuten: bat eta handia. Baserriko jeneroa entregatu egin behar izaten zuten.

  • Eugenio Zabala Olazabal Gauez, errotara

    Eugenio Zabala Olazabal (1933) Tolosa

    Gerra ondorenean, errotak itxita zeuden. Gauez joan ohi ziren errotara; guardia zibilak guardia amaitu ondoren. Lasta-balak erabiltzen zituzten bidea argitzeko.

  • Elena Etxebeste Oiartzungo errotara

    Elena Etxebeste Martiarena (1931) Pasaia

    Oiartzungo errota batera eramaten zute artoa ehotzera. Baserritar bakoitzak kartila batekin joan behar izaten zuen, eta hura errotan erakutsi egin behar izaten zen; gero, bertan apuntatzen zuten jasotako irin kopurua. Oiartzungo errotara bidean, guardia zibilek kontrola jarri ohi zuten jakineko tokian: astoarekin joaten zirenena, kontrola pasatu behar izaten zen; "isilketan" joanez gero, oinez, bidezidor batetik egin ohi zuten joan-etorria.

  • Gregori Goitia Ogi gosea

    Gregori Goitia Izurieta (1919) Lekeitio

    Gerra garaian ogi eskasia zegoen. Aulestiraino joaten zen ogi bila. Mendexatik zetorren esnedunak arto-irina ekartzen zien taloak egin ahal izateko. Horrekin lotutako anekdota bat kontatzen du, amamaren ezkutuan orea egin zuenekoa.