Euskara eta politika
-
Olagueko ikastolan hasi zenekoaz
Kontxesi Arangoa Arburua (1937) Etxalar
Frantziatik bueltan, Olagueko ikastolan lan egiteko aurkeztu zen. San Fermin ikastolan egon zen bertako materiala, metodologia eta antolakuntza nolakoak ziren ikusteko. Ondotik, Olaguen hasi zen.
-
Olaguen euskararen ezagutza
Kontxesi Arangoa Arburua (1937) Etxalar
Olagueko atatxi-amatxiek bazekiten euskaraz, baina ez zieten seme-alabei transmititu. Baina haurrak ikastolan hasi zirelarik, atatxi-amatxiak berriz ere hasi ziren poliki-poliki haurrekin euskaraz solasean. Eskola publikoko haurrak joaten ziren arratsaldeetan ikastolara euskara-eskolak hartzera Kontxexirekin. Gurasoak horren aldekoak ziren.
-
Gurasoen jarrera
Kontxesi Arangoa Arburua (1937) Etxalar
Eskola haietan kantari aritzen ziren, jolasak egiten zituzten. Gurasoek jarrera ona zuten, irakasleek eta gurasoek elkarrekin egiten zuten lan.
-
Etxeko kantak ikastolan
Kontxesi Arangoa Arburua (1937) Etxalar
Etxean ikasitako kantak irakasten zituen Kontxexik ikastolan, ez baitzuen bertze materialik.
-
Etxalarko ikastolara
Kontxesi Arangoa Arburua (1937) Etxalar
6 urte egon zen Kontxexi Olaguen. Berako ikastolan lan egiteko eskaintza egin zioten, baina Olaguen konpromisoa hartua zuen ordurako eta ezetz erran zuen. Bi urte geroago, Etxalarko ikastolan hasi zen.
-
Etxalarko ikastolako klaseen antolaketaz
Kontxesi Arangoa Arburua (1937) Etxalar
Ikastolaren sorreran ere Pello aritu zen lanean. Etxalarren orduan ez zegoen Haur Hezkuntza, eta Kontxexi hasi zelarik, 3-4-5 urteko haurrak hartu zituen, 33 inguru guzira. Klaseen antolaketaz solastatzen da: hasieran elkarrekin egoten ziren haur guziak (aurkezpena eta kanta) eta gero lana banatzen zuten espazioka. Jostatzeko xoko bat ere bazuten. Gurasoek lagundu egiten zuten; bai gurasoek bai herriak elkartasuna erakutsi zuten.
-
Ikastola non zegoen
Kontxesi Arangoa Arburua (1937) Etxalar
Egun Larraburua Elkartea dagoen lekuan zegoen ikastola.
-
Polizia eta Guardia Zibilen seme-alabak
Kontxesi Arangoa Arburua (1937) Etxalar
Polizia eta Guardia Zibilen seme-alabak ere izan zituen klasean.
-
Klaseko lehenbiziko egunaz
Kontxesi Arangoa Arburua (1937) Etxalar
Klaseko lehenbiziko egunerako, haur guziak ezagunak zituen Kontxexik .
-
Ikastolaren finantziazioa
Kontxesi Arangoa Arburua (1937) Etxalar
Ikastolan bazegoen batzorde bat, eta gurasoek kuota bat ordaintzen zuten. Soldata diputazioak ordaintzen zuen, baina kuoten bidez osatzen zen, baita material guzia erosi ere. Gainera, dirua lortzeko, usategietako igandean ostatua paratzen zuten gurasoek eta gazteek. Diru-aferei zegokienez, egoerarat egokitzen ziren.
-
Ikastolaren harrera herrian
Kontxesi Arangoa Arburua (1937) Etxalar
Oro har, harrera ona izan zuen ikastolak Etxalarren. Halere, geroago, eskolan A eredua kendu eta D eredua bakarrik gelditu zelarik, guraso batzuk haurrak Berako mojetara eramaten hasi ziren.
-
Euskara-klaseak eskolako haurrei
Kontxesi Arangoa Arburua (1937) Etxalar
Etxalarren ikastolak bazuen harremana eskolarekin. Eskolako 4. eta 5. mailakoei 09:00-10:00 bitarte euskara-klaseak ematen zizkien Kontxexik, eta 10:00etan ikastolan hasten zen.
-
Pasaia-Lezo lizeoan lanean
Agustin Migeltorena Larraburu (1958) Pasaia
Pasai Antxoko ikastolako Nekane Auzmendiren eszedentzia bat bete behar eta azkenean Andoainen bukatu zuen irakasle bezala. Soldadutzara joan zen gero, eta bukatzean, Pasaia-Lezo lizeoan lanean hasi zen 1980an. Ikastolako beste irakasle batzuei buruz hitz egiten du.
-
Irakasgai ezberdinak eman ditu lizeoan
Agustin Migeltorena Larraburu (1958) Pasaia
Pasaia-Lezo lizeoan, irakasgai asko eman ditu: euskara, matematika, natur-zientziak, gizarte... Azkenengo urteetan matematika ematen zuen, zuzendaritzako lanak ere aurrera eramateko. Lehen hezkuntzan, irakaskuntza libreagoa zen.
-
Eguraldi ona zegoenean, klasea kanpoan ematen zen
Agustin Migeltorena Larraburu (1958) Pasaia
Lizeoan, naturarekin harreman handia zuten. Eguraldi ona egiten bazuen, mendira edo naturara joaten ziren. Gaur egun formalismo handia dago.
-
Metodologia berriengan mesfidantza
Agustin Migeltorena Larraburu (1958) Pasaia
Guraso batzuek, ez zituzten ulertzen metodologia molde berriak. Emi Mujikak kontatzen du.
-
Herria lizeoaren alde
Agustin Migeltorena Larraburu (1958) Pasaia
Lizeoa eraikitzeko behar ziren baimenak lortzeko prozesuan, herria proiektuaren alde agertu zela kontatzen du Emi Mujikak.
-
Lizeoaren kokapena, kuartelarentzat aproposa
Agustin Migeltorena Larraburu (1958) Pasaia
Lizeoa eraikitzen ari zeneko anekdota bat kontatzen du Emi Mujikak. Barne ministroa joan zen Pasaiara, guardia zibilaren kuartela bisitatzera. Parean lizeoa eraikitzen zeuden eta ikastetxe bat izango zela esan ziotenean, kuartel batentzat leku egokia zela esan zuen.
-
Publifikazio garaian, lizeoko gerente
Agustin Migeltorena Larraburu (1958) Pasaia
Agustin eta Emi, Pasaia-Lezo lizeoko zuzendariak izan ziren. Ikastolen publifikazioaren garaian, Emi gerente bezala izendatu zuten.
-
Gurasoen eskutik sortu ziren ikastolak
Agustin Migeltorena Larraburu (1958) Pasaia
Gurasoek ikastolan izan zuten inplikaziorik gabe, ez litzateke lizeoa existituko. Gurasoek ausardia asko izan zuten haien seme-alabak ikastolara eramaten. Lizeoko ikasleak lehenengo aldiz selektibitatea egitera joan zirenean, denak oso urduri zeudela kontatzen du Emi Mujikak.