Ekonomia gerraostean

  • Adineko anoetarren testigantzak 2016 Errazionamenduan azukrerik ez

    2016 Adineko anoetarren testigantzak () Anoeta

    Pilar Gorostegi: Errazionamendua Zizurkilen ematen zieten. Behin azukrerik ez zioten eman, eta hurrengo egunean eman eta kendu egin zien.

  • Adineko Anoetarren testigantzak Bizikleta estraperloan

    2018 Adineko Anoetarren testigantzak () Anoeta

    Joxe Iturzaetak estraperloko olioa nola lortzen zuen kontatzen du. Aitak erosi zion bizikletaz babak estraperloan ekartzera ere makina bat buelta eman zituela dauka gogoan.

  • Maria Jose Abarrategi Irasuegi Umetatik etxeko lanetan lagun behar

    Maria Jose Abarrategi Irasuegi (1936) Aramaio

    Etxeko lanetan lagundu behar izaten zuen. Aitak irakatsi zion dakien eskola apurra. Garitan ordaintzen zuten errenta; etxerako ez zitzaien garirik geratzen. Artoa joan ohi zuten; arto zopak, morokila... Errazionamenduko ogi beltza ere jaten zuten.

  • Maria Luisa Etxebarria Igandetan, opil bana

    Maria Luisa Etxebarria Elorza (1932) Aramaio

    Errazionamendu garaiko oroitzapenak. Gurdian eramaten zituen aitak entregatu beharreko gari zakuak. Lur onak zituzten garaia lantzeko, eta nahiz eta entregatu behar izan, gari nahikoa izaten zuten etxerako. Igandetan, meza ondorenean senitarteko okin batengana joaten ziren, eta hark opil bana ematen zien. Okinak Mario Irure zuen izena.

  • Felisa eta Margarita Arana Gerra garaian estraperloari esker zapatak egiten

    Margarita Arana Urzelai (1925) Aramaio

    Gerra garaian Margaritaren aita nola konpontzen zen estraperloari esker zapatak egiteko.

  • Julio Aspe Beitia Abadeari garia, egurra... eman behar

    Julio Aspe Beitia (1928) Aramaio

    Gerraostean, abadeari garia entregatu behar izaten zioten. Gero, jasotako garaia saldu egiten zuen abadeak. Egurra eta oilasko parea ere eraman behar izaten zitzaion abadeari. Guardia zibilei buruz ere hitz egiten dute.

  • Julio Aspe Beitia Otxandioko harakina

    Julio Aspe Beitia (1928) Aramaio

    Debeku garaia izanagatik, zenbait harakinek haragia saltzea libre izan zuten. Otxandioko harakin bati buruz hitz egiten du.

  • Antonio Uribarreniturrieta Zortzi anega gari entregatu behar

    Antonio Uribarreniturrieta Bengoa (1917) Aramaio

    Gerraostean, zortzi anega gari entregatu behar izaten zituzten. Garia bakarrik entregatu behar izaten zuten.

  • 1622 Errazionamendua

    Karmen Zurbano Egaña (1923) Aramaio

    Errazionamendu garaiko kontuak. Kartilarekin astean zer jaki eskuratzen zituzten.

  • Kontxi Garaitonandia Gerraosteko gabezia

    Kontxi Garaitonandia Kortabarria (1936) Aramaio

    Gerraosteko gabeziaz hitz egiten du. Diru ugaritasunik ez. Etxeko jeneroarekin bizi ziren. Behi-esnea letxeriara eramaten zuten. Gerora, etxera joaten hasi ziren esne bila.

  • Kontxi Garaitonandia Errazionamenduko kartila, kaleko senideentzat

    Kontxi Garaitonandia Kortabarria (1936) Aramaio

    Gerraosteko kontuak. Kaleko senideei ematen zien errazionamenduko kartila, beraiek hartzeko falta zuten janaria. Baserrian ez zuten ogi eta arto faltarik.

  • Kontxi Garaitonandia Garia entregatzea

    Kontxi Garaitonandia Kortabarria (1936) Aramaio

    Gerraostean, garia entregatu behar zen udaletxean. Abadeari anega erdi gari eman behar zitzaion, eta, etxean hildako berri bat edukiz gero, anega eta erdi "errezoen alde". Senide asko zituzten hilda: abadeari gurdikada gari eramaten zioten.

  • Kontxi Garaitonandia Abadeari garia erosi behar

    Kontxi Garaitonandia Kortabarria (1936) Aramaio

    Etxean senide asko ziren. Abadeari eta baserriko ugazabari garia entregatuta, etxean falta izaten zen. Gero, abadeari erosi behar garia.

  • Santi Villareal Guardia Zibila baserria erregistratzen

    Santi Villareal Barrena (1935) Amorebieta-Etxano

    Gerra garaian, baserriko jeneroa (garia, artoa...) herrira entregatu behar izaten zen eta Guardia Zibilak kontrolatzen zuen hori. Umetan beldurra ematen zien guardia zibilek etxea erregistratzen baitzuten eta Santi sabaian ostontzen zen.

  • Teresa Aresti Aguazilak jeneroa kendu

    Teresa Aresti Izagirre (1924) Amorebieta-Etxano

    Garai batean, ezin zitekeen herri batetik bestera jeneroa pasatu. Horregatik, aguazila trabiara sartu eta Durangotik zetozenei jeneroa kentzen ibiltzen zen. Behin, amarengana ere joan zen aguazila.

  • Teresa Aresti Haizea txarra txerriarentzat

    Teresa Aresti Izagirre (1924) Amorebieta-Etxano

    Haizea txarra da gaztarentzat, arrakalak egiten dizkio eta. Horrelakorik pasatuz gero, saldu barik etxerako uzten zuten gaztaia. Behi-esnearekin ez zuten gaztarik egiten, eurek edateko edukitzen zuten eta. Inoiz, esnea bakarrik edanda pasatu izan du eguna Teresak.

  • Josean Lopez Gose garaian goserik ez zuen pasa

    Josean Lopez Lauzirika (1934) Amorebieta-Etxano

    Lehen maizter ziren etxean eta errenta nola ordaintzen zuten aipatzen du. Goserik ez du pasa izan Joseanek, beti eduki izan baitute janaria etxean. Garai hartan zer jaten zuten aipatzen du.

  • Agustin Legorburu Benetako gosea

    Agustin Legorburu Uriarte (1928) Amorebieta-Etxano

    Benetako gosea ezagutu zuten. Bera soldadu zegoela, 1950. urtean, jarri zuten ogia salgai. Bere aita hargina zen, etxegilea, baina gerra apurtutako Ibarrako zubia konpontzen zebilela gaixotu egin zen.

  • Agustin Legorburu Gose eta jeneroa entregatu behar

    Agustin Legorburu Uriarte (1928) Amorebieta-Etxano

    Gerraostean gosea izan zuten: labrantza gutxi denentzako nahikoa ez. Nahiz eta errentadorak izan, etxeko jeneroa Etxanoko herrira entregatu behar izaten zuten Kaitanan. Orduan agintarien ganaduek asko jaten zutela dio.

  • Agustin Legorburu Etxanoko tabernak eta dendak

    Agustin Legorburu Uriarte (1928) Amorebieta-Etxano

    Errazionamendua miseria hutsa zela dio. Etxanon ez zuten non jaso errazionamendua eta Zornotzara joaten ziren. Etxanon zeuden taberna-dendak, estankoak... aipatzen ditu. Alondegia ere bazuten. Tela-dendak eta aparteko dendak Zornotzan zituzten.