Ekonomia gerraostean
-
Errazionamenduarekin negozioa
Joxe Mari Ezeiza (1925) Amasa-Villabona
Errazionamendua banatzen zutenek, negozioa egiten zuten. Olioa kontrabandoan saltzen zen. Kafea beste zerbaitekin nahastu eta handik apartatzen zutena, saldu egiten zuten.
-
Patata sailera lanera derrigortuta
Joxe Mari Ezeiza (1925) Amasa-Villabona
Udaletxeak norbaiten lurretan patata saila egin behar zela erabakitzen bazuen, baserritarrek egun bat debalde lan egin behar izaten zuten eta gainontzeko egunetan jornalarekin aritzen ziren batzuk. Garoa eta otea zegoen lurrak izaten ziren. Gurdi zimaurra eramatera derrigortzen zituzten baserritarrak.
-
Errepublika garaiko ogia eta ondorengo gosea
Joxe Mari Ezeiza (1925) Amasa-Villabona
Arrautza gutxi izaten zen etxeetan eta saltzeko bat ere ez. Kalean kakauesak jaten zituela jendeak kontatzen du, besterik ez baitzen. Errepublika garaian hiru kiloko ogi zuri-zuria egiten zuten.
-
Errazionamenduko ogia eta okindegiak
Joxe Mari Ezeiza (1925) Amasa-Villabona
Berrogeita hamargarren hamarkadan erosi ahal izan zuten ogia. Irina etortzen zenean egiten zen ogia errazionamenduan. Orduko okindegiak izendatzen ditu.
-
Errazionamenduko ogia
Teresa Arregi () Amasa-Villabona
Ogi zati txiki bat ematen zieten errazionamenduan. Familiako kopuru zehatz bat ematen zieten.
-
Gerraosteko gosea
Teresa Arregi () Amasa-Villabona
Osaba batek lagundu zion Teresaren amari, diru eta janari kontuetan. Gosea pasa izanaz gogoratzen da Teresa.
-
Errazionamenduaren funtzionamendua
Teresa Arregi () Amasa-Villabona
Kartilla eskuan hartuta joaten ziren familiari zegokiona jasotzera. Irina ere erosi ohi zuten ondoren errotan txikitzeko.
-
Politikak aitari lana kendu
Franzisko Sorregieta Anzizar () Amasa-Villabona
Aita frantziara exiliatu zen. Ondoren Villabonara itzuli eta paper-fabrikan lanean hasi zen. Tolosatik iristen ziren salaketak zirela eta, lanik gabe gelditu zen.
-
Lana lortzeko karlista izan behar
Franzisko Sorregieta Anzizar () Amasa-Villabona
Subijanak aitari txapela gorria jarri beharko zuela esan zion, lana mantentzeko.
-
Gerraostean baserriko jeneroa entregatu beharra
Elena Sarraua Amutxastegi (1929) Jose Luis Sarraua Amutxastegi (1933) Zaldibar
Gerra sasoian ez zuten goserik pasatu, baina gauza batzuen falta eduki zuten. Gainera, baserrikoei garia, artoa, baba eta patata kentzen zieten. Itxura denez, ez zen behar zutenei emateko, baizik eta Francoren aldekoek eramateko.
-
Errazionamendua eta estraperloa
Elena Sarraua Amutxastegi (1929) Jose Luis Sarraua Amutxastegi (1933) Zaldibar
Olioa eta horrelako jeneroak errazionamenduan erosten zituzten. Gutxi tokatzen zitzaien eta estraperloan erosi behar izaten zuten. Inoiz hogei ogerleko ordaindu zuen amak estraperloko olioa. Xaboia ere gutxi edukitzen zuten, errazionamenduan zegoen eta.
-
Ogia errazionamenduan
Elena Sarraua Amutxastegi (1929) Jose Luis Sarraua Amutxastegi (1933) Zaldibar
Ogia etxean egiten zuten, baina kalekoek errazionamenduan erosi behar izaten zuten. Ogi txiki bat ematen zioten bakoitzari egunean. Orduan beharrizan handia zegoen eta eskekoak ere sarri ikusten ziren. Dirua eman barik, artabururen bat edo ematen zieten.
-
Garia eta artoa udaletxean entregatu behar
Isabel Aiarzaguena Aranzibia (1937) Zaldibar
Hamalau urte zituela utzi zioten garia ereiteari. Etxerako jartzen zuten, baina sasoi batean parte bat entregatu behar izaten zuten udaletxean. Artoa ere entregatzen zuten.
-
Gerra sasoiko errazionamendua
Zipriano Askasibar Sagastigutxia (1927) Zaldibar
Gerra sasoian, ebakuatuta egon zirenean, gorriek ematen zieten errazionamendua. Gero etorri zen Francoren errazionamendua, latzagoa.
-
Errazionamendua dendan
Jose Mari Garitaonandia Gisasola (1927) Juan Lasuen Solozabal (1927) Zaldibar
Hilero, egunkarian ematen zuten errazionamenduaren berri: zer eta zenbat jaso behar zuen bakoitzak. Almazenean ere errazionamendua kontutan edukita ematen zizkieten produktuak gero dendan banatzeko.
-
Arroniztik olioa estraperloan
Antonio Larrañaga Larrañaga (1931) Zarautz
Arroniztik olioa ekartzen zuen Antonioren aitak estraperloan. Guardia Zibilarekin erlazionatutako anekdota bat kontatzen du
-
Gerraosteko gosea
Xabier Aierdi Aldasoro (1924) Jose Azpeitia Otaño (1924) Jose Agustin Etxabe Olaskoaga (1924) Antonio Larrañaga Larrañaga (1931) Iñaki Murua Arregi (1926) Zarautz
Gerraostean, nahiz eta dirua eduki, gosea pasa zutela gogoratzen dute. Babarrunen zomorroak, batata eta algarrobo-lekak dituzte hizpide.
-
Gerraosteko gosea
Iñaki Murua Arregi (1926) Zarautz
Gerraosteko egoera gogorrari buruz ari da Iñaki. Ohikoa ez izan arren, etxetik kanpora egin behar izan zuen lana amak.
-
Soldaduskan ogi faltarik ez
Jose Azpeitia Otaño (1924) Zarautz
Latza izan zen gerraosteko bizimodua. Jaki eskasia handia zegoen. Afrikan suertatu zitzaion soldaduska egitea. Etxean ez bezala, ogia eta dirua eskura izan zituen han egon zen bitartean.
-
Baserriko bizimodu gogorra
Maria Josefa Txurruka Egaña (1913) Zarautz
Baserriko lanak: 4-5 behi eta baratzeko lanak: porruak, babarruna.. Bizimodu zaila zen baserrikoa, baina kalean ere dirurik ez eta baserrira joaten ziren morroi edo neskame lanera. Garai txarrak ere pasatu zituzten: rekisak. Ogirik ez eta garagarra jaten zuten haren partez.