Ekonomia gerraostean

  • Katalin Bengoa Milizianoak ez osteko zaintzan

    Katalin Bengoa Madariaga (1917) Soledad Luno Arenaza (1922) Bermeo

    Errepublikanoek beraien kafetegia zuten Lameran. Gerraostean, gose garaian, milizianoak soloak eta jatekoak jagoten egoten ziren lapurretarik ez izateko. Baina, behin, Soledadek portuan ikusi zuen bat atun lata bat hartzen eta berak ere hartu zuen, eskubidea zuelakoan.

  • Soledad Luno Goseak jota jatekoa edonondik lortu beharra

    Soledad Luno Arenaza (1922) Bermeo

    Soledad beraien kaleko denda batera ogi bila joan zenean, kanoi batek apurtutako eraikineko zati batek hankan jo zuen. Italiarren ospitalera eraman zuten, Serrat lantegira. Handik ere zer jana eraman zuen etxera. Gose ikaragarria ezagutu zuen. Errazionamenduak ez zuen asko irauten.

  • Anastasia Ormaetxea Gerraostean goserik ez

    Anastasia Ormaetxea Ormaetxea (1927) Bermeo

    Gerraostean ez zuten jateko arazorik izan, ogiaren falta baino ez. Mañu auzoan senideak zituzten eta irina ematen zieten taloa egiteko. Taloari eskerrak ematen dizkio, horrek asko lagundu baitzien. Jantoki sozialak ere bazeuden herrian, baina bera ez zen hara joaten.

  • Anastasia Ormaetxea Bernarda estraperlista

    Anastasia Ormaetxea Ormaetxea (1927) Bermeo

    Bere amak etxerako jenero batzuk (azukrea, olioa...) estraperloan erosten zituen. Bernarda izeneko andre bat estraperlista zen.

  • Euxebi Zabala Lezon ezkondu eta Lesakara bazkaltzera

    Euxebi Zabala Zapirain (1926) Errenteria

    Euxebik hamahiru urte zituela ezkondu zen haren seniderik zaharrena, baina bera ezkontzara joateko gazteegi, nonbait, eta mandoa hartuta Donostiara bidali zuten esne partitzera. Euxebik dio, bera ezkondu zen garaian gurasoak ez zirela ezkontza ospakizunetara joaten; ezkonberriak, amabitxi eta aitabitxia eta senideak joaten omen ziren. 1940. urtean ezkondu omen zen Euxebiren ahizpa, Lezoko Gurutze Santuaren basilikan, baina gose urteak zirela eta, Lesakara joan ziren bazkaltzera, han Errenterian edo Lezon baino hobeto emango zietelakoan.

  • Katalin Bengoa Gose sasoia

    Katalin Bengoa Madariaga (1917) Soledad Luno Arenaza (1922) Bermeo

    Bizimodu gogorra ezagutu zuten gaztetan. Aurrean harrapatzen zuten lehena eramaten zuten ahora.

  • Soledad Luno Oiloak ostu jan ahal izateko

    Soledad Luno Arenaza (1922) Bermeo

    Basora joaten zirenean egur bila, oiloak osten zituzten gose baitziren. Aizkorarekin jota hiltzen zuten eta guardiek 15 pezetako isuna jartzen zieten harrapatuz gero. Bere neurriko abarketarik ere ez zuen izaten.

  • Katalin Bengoa 13 neba-arreba izan arren, goserik ez

    Katalin Bengoa Madariaga (1917) Bermeo

    Katalinen etxean 13 neba-arreba izan arren, ez zuten goserik ezagutu baserrian beti baitzuten zer jan. Bermeora neskame etorri zenean ere, Mokoneko aldatzera, ondo egon zen.

  • Mario Alejandro Ruiz Atxirikatik ekartzen zuten irina gose denboran

    Mario Alejandro Ruiz Estebanez (1920) Bermeo

    Bera joaten zen irin bila eta amak egiten zituen taloak. Indabak ere ekartzen zituen. Aitonaren baserritik ekartzen zuen jeneroa. Erriberatik gora Almika aldera zeuden errotak. Berak Atxirikatik ekartzen zuen irina. Gero errota guztiak galdu ziren.

  • Jesus Astiazaran Gari-joteko makina

    Jesus Astiazaran Bilbao (1924) Bermeo

    Gari-lanetarako makinak eta motorrak ez ziren beraienak, kintaleko (50 kilo) kobratzen zien. Francoren denboretan, garia entregatu behar izaten zuten herrira.

  • Emilio eta Jazinta Gose zirenei jeneroa eman behar

    Emilio Ibinagagoitia Zabala (1928) Jazinta Sasiain Aiestaran (1934) Bermeo

    Arto eta indaba asko zuten etxean. Saltzeaz gain, asko oparitzea egokitu zitzaien, gerraostean gosea baitzen nagusi. Bermeotik jende asko joaten zen bertara eskean. Gerraostea tristea izan zen. Arane inguruko basoetara jendea egur bila joaten zen Bermeoko kaleetatik.

  • Emilio eta Jazinta Gerraostean, baserriko jeneroa entregatu behar

    Emilio Ibinagagoitia Zabala (1928) Jazinta Sasiain Aiestaran (1934) Bermeo

    Garia, artoa, patata... herrian entregatu behar izaten zuten gerraostean. Baserritarrak ez ziren beste ezertara dedikatzen eta beti zuten entregatzeko beste jenero.

  • Luis Iturregi Kaletarrak baserrietara eskean

    Luis Iturregi Uribarri (1934) Bermeo

    Bermeoko jendea, kaletarrak batik bat, baserrietara joaten zen eskean. Baserrian arraina ere jaten zuten noiz edo noiz.

  • Luis Iturregi Esne-terrinan okela eta indaba ezkutatu

    Luis Iturregi Uribarri (1934) Bermeo

    Bere osaba bat estraperloan aritzen zen. Bilbora esnea saltzen zihoalakoan, esne-terrinetan okela edo indaba sartzen zuen.

  • Anita Larrauri Goserik ez zuten pasatu gerra ostean

    Anita Larrauri Anasagasti (1931) Bermeo

    Ez zuen goserik pasatu gerra ostean. Ogia edo taloa beti izan dute etxean. Aita itsasora irteten hasi zenean, indaba eta beste jenero batzuk ekartzen zituen.

  • Anita Larrauri Itsasoan aurkitutako gomekin eta koipearekin itxuratu herria gose denbora

    Anita Larrauri Anasagasti (1931) Bermeo

    Barkua zutenez, Avilesetik eta estraperloan lortzen zuten indaba eta abar. Gero, itsasoan gomak (kautxua) eta koipe barrikak aurkitu zituzten eta horrek laguntza handia eman zion herriko ekonomiari.

  • Justo Astui Hermanoetatik Fraideetara pezeta bat merkeago zelako

    Justo Astui Imatz (1922) Bermeo

    Santanderren ('Sananderen') bizi izan zen Justo familiarekin. Itzuli zirenean Hermanoetan sartu ziren Justo eta anaia; bost pezeta ordaintzen zuen bakoitzak hilean. Amak atera eta fraideetara eraman zituen han lau pezeta zelako.

  • 451 Auzo-erromeriak; gerraosteko egoera

    Eulali Madinabeitia (1924) Aretxabaleta

    Auzoetako erromeriak. Gonbidautzak. Gerraostea: egoera gogorra etxeetan; jende askok gosea pasatzen zuen. Apotzagako jaiak. Oilaskoak hazten zituzten egun horretarako.

  • 528 Errazionamendua

    Miren Zuazabeitia Herrasti (1930) Aretxabaleta

    Errazionamendua gerraostean.

  • 1353 Gerraostean eskean

    Antonio Zubizarreta Berraondo (1921) Aretxabaleta

    "Txinddurri" Altube zen abizenez. Gerraostean bere aita eskean ibiltzen zen Aretxabaletan.