Ekonomia gerraostean

  • Josefina Agirre Gerraostean eskasia eta premiak laster agertu ziren

    Josefina Agirre Urizar (1927) Paskual Uribe Jaio (1926) Durango

  • Txomin Aranbarri Kaletarrek gosea eta errazionamendua

    Txomin Aranbarri Larizubirrementeria (1924) Durango

  • Txomin Aranbarri Garia entregatu behar

    Txomin Aranbarri Larizubirrementeria (1924) Durango

  • Maite Andueza La panaderia Chiquita

    Maite Andueza Zabaleta (1935) Durango

  • Domingo Bernas Gerraostean gosea

    Domingo Bernas Eguren (1922) Atxondo

  • Florencio Ugalde Gerraostean errotara gabaz eta guardia zibilak

    Florencio Ugalde Agirre (1929) Amorebieta-Etxano

  • Florencio Ugalde Baserrian goserik ez, kalean bai

    Florencio Ugalde Agirre (1929) Amorebieta-Etxano

  • Bego Zubizarreta Mujika Gerraostean, garraztutako artoak

    Begoña Zubizarreta Mujika (1922) Bergara

    Gerraostean miseria hasi zen. Arto ustelak eta txerrikeriak janarazi zizkietela dio. Ematen zieten artoa normalean garraztuta egoten ei zen eta txakurrak ere ez zuen nahi. Hala ere, beraiek ez zuten goserik pasa.

  • Flora Gauba Lete Bergaran neskame; jatekorik ez

    Flora Gauba Lete (1922) Bergara

    Garai batean 14 urte izan arte ezin zen lantegian lanean hasi. Horregatik, Bergarako etxe batean neskame egon zen lehenengo. Ez zuten jatekorik izaten. Errazionamenduko batatak jaten zituzten. Esnea egiteko, hauts bat ematen zieten. Baziren garia estraperloan ehotzen zuten errotak.

  • Flora Gauba Lete Baserritarrei dena errekisatzen zieten

    Flora Gauba Lete (1922) Bergara

    Estraperloan zer ekartzen zen. Garai batean Osintxu inguruko baserritar guztiei baba, artoa, garia... dena errekisatu zieten. Familia bati txabolan zeuzkaten oilo guztiak kendu zizkioten. Txahalak edo bildotsak ere kentzen zituzten.

  • Flora Gauba Lete Bergaran neskame; igandean bizikletan etxera meriendatzera

    Flora Gauba Lete (1922) Bergara

    Ezkondu aurretik neskame joan zen Bergarara, baina ez zuen denbora asko egin. Etxeko nagusiek diru asko bai, baina ez zuten asko gastatzen. Iloba bat ere bizi zen etxean ezkonduta. Baba errazioarekin ilobak egiten zuena. Ogi zuri askorik ez ei zuen ikusi. Meriendatzeko batata. Igande arratsaldea libre izaten zuen eta mutil-lagunak prestatu zion bizikletarekin etxera joaten zen meriendatzera.

  • Anjel Azkarate Askasua Langile arruntarentzat oso zaila dirua aurreztea

    Anjel Azkarate-Askasua Lamariano (1928) Bergara

    Berak bankuan lan egin zuen sasoian, bazegoen dirua aurrezten zuen jendea, baina ez asko. Komertzioren bat edo zerbait zuen jendea izaten zen. Langile arruntarentzat oso zaila zen aurreztea. Gainera, normalean seme-alaba asko izaten zituzten etxean mantentzeko.

  • Anjel Azkarate Askasua Etxeen errenta soldataren araberakoa

    Anjel Azkarate-Askasua Lamariano (1928) Bergara

    Garai batean etxeen errenta bost ogerleko ordaintzen zela dio. Beraiek, 1938an etorri zirenean, 300 pezeta ordaintzen zuten. Irabazi ere halaxe egiten zen. Berak 300 pezeta irabazten zituen 16 urterekin, bankuan hasi zenean, eta 1953an, hango lana utzi zuenean, 1.200. Handik urte batzuetara Comesa lantegian sartu zenean zenbat irabazten zuen.

  • 1548 Gerraostean gosea; etxeko garia eta artoa entregatu beharra

    Dominga Beitia Urkia (1936) Bergara

    Gerraostean gose handia pasa ei zuten Araotzen. Baserrian beti egoten zen jatekoa, baina garia eta artoa entregatu egin behar izaten ziren. Behin aitak harriak sartu ei zituen zakuan, baina konturatu egin ziren eta Dominga joan behar izan zen gero, falta zen garia eramatera. Araotzen biltzen zituzten elikagaiak.

  • 1548 Jende asko Araozko errotara gauez, estraperloan

    Dominga Beitia Urkia (1936) Bergara

    Araozko errotara jende asko joaten zen estraperloan, gauez. Domingak gogoan du asto ilarak egoten zirela. Errotaren arduraduna Antonio Uriarte zen eta langile bat ere bazuen.

  • 1548 Errazionamenduko olioa saldu eta ogia erosi

    Dominga Beitia Urkia (1936) Bergara

    Errazionamenduan hamar litro olio hartzen zituzten. Olio hura saldu egiten zuten eta diru harekin ogi zuria erosten zuten. Errazionamenduan zer elikagai hartzen zituzten.

  • Joxe Mari Mujika Jauregi Antzuolako Errotabarrira bidean Goardia Zibilekin topo

    Joxe Mari Mujika Jauregi (1930) Bergara

    Gerraostean errotak prezintatu egin zituzten. Jose Mari astoarekin Antzuolaraino joan izan zen estraperloan garia ehotzera, Errotabarrira. Behin Guardia Zibilekin topo egin zuenean pasa zituen estutasunak. Berak alde egin nahi zuen, baina astoak errotarako bidea ikasita zeukan! Gero errotariak esan zion Guardia Zibilek errotan nahikoa ogi jaten zutela eta ez zeukala kezkatu beharrik harrapatuta ere.

  • Juan Arrieta Juan profesional Vigon

    Juan Arrieta Martinez (1924) Markina-Xemein

    Denboraldi bi egin zituen Juanek Vigon. 'Frontón Vigués' enpresarekin eduki zuen kontratua eta hotela jartzen zioten bertan egoteko. Urte gogorrak izan ziren orduan, gose urteak, eta bi urte pasatu ondoren etxera bueltatu zen.

  • Juan Arrieta Gerraostean ogi beltza eta errazionamendua

    Juan Arrieta Martinez (1924) Markina-Xemein

    Urte askoan egon zen gosea gerraostean. 1945. urtera arte egon ziren ogi beltza jaten Markinan. Urte horretan, Burgosera joan zen soldadu Juan eta bertan ogi zuria jaten zutela ikusi zuen. Gerraosteko urte gogor horietan, Juanen dendan bertan ematen zuten errazionamendua.

  • Antonio Martiarena Kontrabandoa eta mugalariak; portugaldarrak

    Jose Antonio Martiarena Zabala (1929) Irun

    Kontrabandistak baziren, baina nagusi denak ez ziren berdinak. Kafea eraman eta idiak ekartzen zituzten. Etorkin portugaldarrek bestaldera pasatu nahi zuten, baina batzuetan dirua kendu eta edonon uzten zituzten. Anekdota.