Ekonomia gerraostean
-
Tabakoa; purua; pipa
Felisa Olazabal Garate (1928) Mendaro
Bere aitak tabako-hostoak zituen. Mutrikutik ekartzen zuen. Tabakoa errazionamenduan ematen zuten. Tabakoa beraiek egiten zuten. Purua noizean behin erretzen zuten, zorionekoak omen ziren puruak erretzen zituztenak. Pipa ere erretzen zuten. Emakumezkoek ez zuten erretzen.
-
Errotak, irina eta kontrabandoa
Felisa Olazabal Garate (1928) Mendaro
Okindegian zegoen errota, eta baita irin-fabrikan ere. Fabrikatik hartutako irina ekartzen zuten zuzenean. Irina bizkarrean ekartzen zuten gauez inork ez ikusteko. Neskame egon zen etxera Eibarko andre bat joaten zen irin bila eta Maltzagako geltokian erregistratu egiten zieten kontrabandoa zela eta. Olioa eta irina kontrabandoko jeneroak ziren. Beraien auzoko bat Eibarrera joaten zela olio bila dio, behin berarekin joan zen Felisa olio bila Eibarrera.
-
Irina eta ogia nahi beste
Felisa Olazabal Garate (1928) Mendaro
Gerra denboran ez zuten goserik pasatu. Bere aitak irin-fabrikan egiten zuen lana eta sasoi hartako ogia nahiko txarra zen, oiloei ematen zieten. Fabrikako nagusiak ogia eta irina eman zien goserik ez izateko.
-
Gerra hasiera; gero, gosea
Gregori Agirrezabala Iturbe () Anoeta
Gregorik sei urte eta erdi zituen gerra hasi zenean. Orduko oroitzapenak. Zer esaten zen gerra hasieran. Gosea; ogia falta.
-
Irina Nafarroatik estraperloan; etxean egindako ogia; ahia
Gregori Agirrezabala Iturbe () Paula Iturralde Ormaetxea (1926) Anoeta
Etxean egiten zuten ogia. Gerraostean errotak itxi zituzten eta etxeko garirik ezin aprobetxatu. Orduan, irina Nafarroatik ekartzen zuten, estraperloan. Garia ganoraz ere ez omen zen egiten Anoetan. Gregorik amak ahia nola egiten zien gosaltzeko kontatzen du. Ogia egitea eta irina, emakumeen ardura.
-
Gerraostean errazionamendua; Mujika gozo-denda
Gregori Agirrezabala Iturbe () Anoeta
Bedaiotik Tolosara joan behar izaten ziren gerraostean, errazionamenduko kartillarekin. Mujika gozo-denda. Gozo-dendakoak pastel bat hartzeko esaten zion amari, baina amak umeentzat gorde. Urte bukaeran, turroia ematen omen zion.
-
Merkatura gerra ostean
Donato Ibarguren Unanue (1920) Bergara
Merkatua non egiten zen kontatzen du. Herriaren erdi-erdian zegoen. Hangoa bota zenean, Lasagabasterreneko soroetan ipini zen, eta ondoren gaur egun dagoen tokian. Eibarko Merkatu Plazaren inguruko gogoetak. Donato rekadistarekin joaten zen bertara. Gertakizun bat kontatzen du. Estraperlo sasoia.
-
Errazionamendua Seguran, eta estraperloa Lazkaon
Agustina Mujika Intxausti (1922) Idiazabal
Segurara joaten ziren errazionamenduaren bila. Baina hori gutxi zen beraientzat, eta Lazkaon estraperloan aritzen zen batengana joaten ziren orduan. Horrela, aurrera ateratzea lortu zuten pixkanaka-pixkanaka.
-
Txokolatea egiten errazionamendu garaian
Joxe Mari Gorrotxategi Pikasarri (1929) Tolosa
Lau senidetan mutil bakarra zen. 14 urte bete zituenean, eskola utzi eta txokolatea egiten hasi zen etxeko gozotegian. Txokolatea nola egiten zuten kontatzen du. Gabezia garaiak ziren, eta txokolatea zen gauza gozo bakarra. Produktuak errazionamenduaren bidez jasotzen zituzten. Txokolatea udaletxeetara eramaten zuten, eta handik banatzen zuten etxeetara errazionamendu kartilen bidez.
-
Errotaria ezkutuan lanean eta guardia zibilak sukaldean afaltzen
Bitori Aranburu Altube (1934) Bergara
Gerraostean errotak itxita egon ziren, baina gauez ezkutuan Bolura joaten ziren, irina egitera. Guardia zibilek errotak zaintzeko agindua zuten, baina sarritan sukaldean egoten ziren zerbait jaten, errotaria garia ehotzen zebilen bitartean.
-
Itzulera gogorra: denean eskasia
Jon Lasuen Goikolea (1921) Otxandio
-
Elorrion amak atera zuen familia aurrera
Jose Ramon Urizar Zurinaga (1931) Elorrio
-
Gerraoste gogorra
Jose Ramon Urizar Zurinaga (1931) Elorrio
-
Gerraostean eskasia eta premiak laster agertu ziren
Josefina Agirre Urizar (1927) Paskual Uribe Jaio (1926) Durango
-
Kaletarrek gosea eta errazionamendua
Txomin Aranbarri Larizubirrementeria (1924) Durango
-
Garia entregatu behar
Txomin Aranbarri Larizubirrementeria (1924) Durango
-
La panaderia Chiquita
Maite Andueza Zabaleta (1935) Durango
-
Gerraostean gosea
Domingo Bernas Eguren (1922) Atxondo
-
Gerraostean errotara gabaz eta guardia zibilak
Florencio Ugalde Agirre (1929) Amorebieta-Etxano
-
Baserrian goserik ez, kalean bai
Florencio Ugalde Agirre (1929) Amorebieta-Etxano