Ekonomia gerraostean

• Oihalgintzako eta estraperloko dirua barra-barra

  Lucia Areitioaurtena Isasi-Isasmendi (1925) Ermua

  Kotoiaren negozia indartsu zegoen. Oihal-fabrikak eta estraperloa. Samaranch auto deportibo gorri batez etortzen zen; kotxe bat baino gehiago zuen.

• Arrantxoa ukatu Ermuan

  Joseba Gotzon Idigoras Arzuaga (1923) Ermua

  Gose denboran hiru anai-arreba joan ziren Ermura arrantxoa ematen zuten lekura eta ukatu egin zieten.

• Arrazionamentua

  Joseba Gotzon Idigoras Arzuaga (1923) Ermua

  Ogia, olioa, tabakoa... arrazionatuta zeuden. Pertsonako honenbeste ematen zuten, ordainduta, jakina.

• Jana lortzeko komeriak gerra denboran eta ostean

  Fidel Izarra Larrea (1926) Ermua

  Armadako sukaldari batzuk giputzak ziren, ezagunak zituzten; eta, mutikoak joaten zitzaizkienean, jana ematen zieten: paella, normalean. Beti ilaran janari zain. Urte gogorrak, baina zelan edo halan irten zuten aurrera.

• Gose denborako bihurrikeriak

  Fidel Izarra Larrea (1926) Ermua

  Gaztetan nahiko basatiak ziren: mailuki edo madari lapurretan sarri ibiltzen ziren. Goseagatik ere bai apur bat. Patatak ere harrapatu izan zituzten. Morokila egin izan zuten, nahiz eta berari gustatu ez.

• Denetariko jeneroa arrautzen truke

  Luisa Egia Agirrebeitia (1921) Ermua

  Iturrira joatea eta arropak garbitzea nesken lanak ziren. Mutilek kolperik ez. Anaiak arrautza gordinak zurrut egiten zituen. Arrautza asko izaten zutenez, Eibarko denda batera eraman eta trukean denetariko jeneroa ekartzen zuten. Ikasketak mutilei, neskei batere ez.

• Eibarko damaskinatuaren urte goxoak

  Fernando Echebarría Unamuno (1927) Eibar

  Beraientzat sasoi onena 1970 inguruan izan zen. Toledon gero eta lan gehiago; Eibarren, berriz, ordurako beherakada handia egina zuen. Gerra ostea garai ona izan zen; emakume ugari aritzen ziren lanean. Lan asko zegoen garai hartan Eibarren. Damaskinatzaileak zeuden Euskal herrian zehar ere.

• Gerra osteko urrearen kontrabandoa

  Fernando Echebarría Unamuno (1927) Eibar

  Lehenengo Mundu Gerran, urreak balio gutxi zuen; jendeak nahiago zituen zilarrezko txanponak urrea baino. Urrearen inguruko tranpak azaltzen ditu, kontrabandoari lotutakoak.

• Errotara ezkutuan gerra ondoren

  Joxe Antonio Urretabizkaia Otamendi (1928) Asteasu

  Gerra ondoren hasi ziren txerriak ezkutuan hiltzen eta. Errotara iluntzen zuenean joaten ziren. Alkizan errota zegoen. Behin Larrauldik barrena errotara zihoala gertatutakoa kontatzen du. Donostiako izebak irina bila etortzen zitzaizkien.

• Ogi klaseak: fotak. Grabadoreentzat ogi berezia

  Esteban Justo Larrañaga Argarate (1913) Eibar

  Fotak banatu behar izaten ziren goizetan. Grabadoreek ogiaren mamia erabiltzen zuten piezei distira ateratzeko. Gerra ostean gose handia egon zen. Horren inguruko kontu batzuk aipatzen ditu.

• Gerraostean, Eibarren lanak gora

  Candido Eguren Zabarte (1906) Eibar

  1940 eta 1942 bitartean, Candido kartzelan zegoen. Pixkaka lana igotzen joan zen eta piezak bukatu gabe ere eramaten zituzten. Edozeinek lantegia ipintzeko aukera izaten zuen.

• Gerraostean janaririk ez

  Lorenzo Balda Agirre (1936) Lezo

  Gerraostean diru eta janari eskasia zegoen.

• Ullastresen ekonomia plana

  Jose Mari Cruceta Alberdi (1930) Eibar

  1958. urtean Opusekoak sartu ziren gobernuan, eta tailer txiki asko itxi ziren haien 'plan Ullastre' delakoaren ondorioz. Honek kalitatezko produkzioa ekarri zuen.

• Orbea eta Gabilondo Eibartik kanpora

  Jose Mari Cruceta Alberdi (1930) Eibar

  Eibartik atera ziren lehen enpresak Orbea eta Gabilondo izan ziren. Orbearen kartutxoak Gasteizera eta Gabilondoren pistolak. Elgoibarrera joan ziren. Sozialistak grebekin hasi eta beldurrez Eibartik kanpora egin zuten salto. CIL bizikletak.

• Imperial lantegieraren gainbehera

  Jose Mari Cruceta Alberdi (1930) Eibar

  Patria idazteko makinak egiten zituen Imperial lantegia itxi zutenekoa, salmenta sarerik ez zuela eta.

• Razionamentua; estraperloa

  Jose Mari Cruceta Alberdi (1930) Eibar

  Gerra ostean razionamentua, ia 1948rarte. Gosea. Estraperloa. Trenez ekartzen zituzten hainbat produktu, eta Olerriaga inguruan trenetik kanpo botatzen zituzten.

• Gosea, razionamentua

  Jose Mari Cruceta Alberdi (1930) Eibar

  Gerra osteko egoera. Gosea eta razionamentua.

• Gosea eta razionamentua gerra ostean

  Jose Mari Cruceta Alberdi (1930) Eibar

  Inguruko herrietatik baserritarrak Eibarko merkatu plazara etortzen zirenean kontrol handia izaten zuten. Delegación de Abastos.

• Sagar-lapurretan Matxaria inguruan

  Jose Mari Cruceta Alberdi (1930) Eibar

  Sagar-lapurretan kaletik gertu zeuden baserrietara joaten ziren, Matxaria ingurura. Gaztaina-batzea.

• Konpresoreen sorrera, Eibarren

  Jose Mari Cruceta Alberdi (1930) Eibar

  Konpresoreak Eibarren sortu omen ziren. Miguel Carrerasek sortakoa. ABC. Samur. Puska.