1931-1936: II. Errepublika

  • Su padre 3 meses en la cárcel de Pamplona

    Juan De los Toyos Garay (1923) Eibar

    Aquellos hechos le costaron la cárcel al padre de Juan. Permaneció 3 meses en la cárcel de Pamplona.

  • La vida imposible a la República

    Juan De los Toyos Garay (1923) Eibar

    Del año 34 al 36 la situación en España era imposible por los enemigos de la República. La vida política era imposible, había crisis y los militares ya estaban conspirando, hasta que estalló la guerra el 18 de julio de 1936.

  • La traición de Queipo de Llanos

    Juan De los Toyos Garay (1923) Eibar

    También hubo militares que apoyaban la república y estaban en contra del golpe de Estado. El general Queipo de Llanos, Unamuno y el alcalde Tellería habían jurado fidelidad a la bandera republicana en el balcón del ayuntamiento. Posteriormente, el general traicionó a la República.

  • Alicia Gonzalez Armeria eskolatik tiroak

    Alicia González Acha (1927) Eibar

    1934. urteko iraultza gogoan du. Armeria eskolatik San Andres pasealekura tiroak botatzen zituztela esaten du. Bizilagun bat Urko mendira zer pasatzen zen ikustera igo zeneko pasartea kontatzen du.

  • Nieves Acha Garmendia Errepublika egunean jai giroa

    Nieves Acha Garmendia (1926) Eibar

    Aitak plazara eraman zuen eta kalean poza nabari zela dio.

  • Enriketa Aranburu Batzokiak oparitutako jostailuak

    Enriketa Aranburu Garaiar (1926) Hernani

    Jostailuak: Batzokitik bidaltzen zituzten sasoi batean. Sukaldetxoa tokatu zitzaion berari. Batzokiko mitinak. Bere izena esan zuten, eta segi, oparia jasotzera. Beste ahizpei zer eman zieten kontatzen du.

  • Irune eta Xatur Karrera Errepublika garaian ez zen euskara indartu

    Irune Karrera Etxeberria (1929) Xatur Karrera Etxeberria (1930) Hernani

    Errepublika garaian joan ziren Hernanira bizitzera, Errepublika garaian, eta orduan jada euskara gutxi entzuten omen zen kalean.

  • Dionisio Amundarain Alegria Eskolara Errepublika garaian

    Dionisio Amundarain Alegria (1922) Ibarra

    Errepublika garaian bederatzi urte zituen eta baserrian ez zen ezer jakiten. Eskolara orain Udaletxea dagoen eraikuntzara joaten zen. Jolastu egiten zuten.

  • Benardo Irastorza Gerra hasi aurreko giroa

    Beñardo Irastortza Amiano (1928) Irun

    Gerra hasi zenean, Beñardok 7 urte zituen; gogoan ditu orduan bizitakoak. Trenbidean dinamita jarri zuten, eta handik gutxira hasi zen gerra; denak armak biltzen hasi ziren orduan.

  • Justina Iparragirre Politikaz ez zuten hitz egiten

    Justina Iparragirre Eizagirre (1913) Irun

    Ez da Errepublikarekin asko gogoratzen. Maria Cristina erregina Miarritzera joaten zen jokatzera. Politikaz ez da sekula asko arduratu.

  • 1073 16 urte zituela gerra hasi eta anaiaren etxera Donostiara

    Visitacion Larrinaga Arrese-Igor (1920) Irura

    16 urte zituela gerra hasi zen, eta lau anaiak gerrara joan zitzaizkion. Herria hutsik geratu zen. Visitacion eta etxekoak anaiaren etxera Donostiara joan ziren. Gerra hasi zen egunean taberna atarian zeudela gertatutako pasadizoa kontatzen du.

  • Begoñe Andone Erdoiza Errepublika garaian eskolan

    Begoñe Andone Erdoiza Uribarrena (1920) Iurreta

  • Garbriel Nogues Martikorena Gerra aurreko giro nahasia

    Gabriel Nogues Martikorena (1920) Lasarte-Oria

    Gerra hasi zenean, Gabrielek 16 urte zituen. Gerra aurretik giro nahasia zegoen: ika-mika handia zegoen nazionalisten eta komunista eta sozialisten artean. Orduko sozialistak eta komunistak oso estremistak ziren, eta Orian nagusi ziren; Lasarten, ordea, nazionalistak ziren gehienak. Lasarten gurutze-bidea egiten ari zirela iskanbilak egon ziren.

  • micaela sasiain ormazabal Francoren aurkakoa izateagatik hileta ukatu

    Micaela Sasiain Ormazabal (1929) Lasarte-Oria

    Inguruan bazen harakin familia bat. Gerra garaian Francoren aldekoek haien aita hil, eta errepublikarra zenez ez zioten hiletarik egin. Urteetara haien ama hil zenean, senarrari moduan, hileta ukatu zioten.

  • Marijo Olaziregi Gerra aurreko literaturaren egoera

    Mari Jose Olaziregi Alustiza (1963) Lasarte-Oria

    Gerra aurreko euskal literaturaren egoera azaltzen du. Alfabetatu gutxi, babesik ez liburuak argitaratzeko, isilkako irakurketa gutxi, idazle profesionalik ez... Helburuei erantzuten zien literatura zen ordukoa.

  • Maria Albizu Irizar Gerra bazetorrela ez zetorrela

    Maria Albizu Irizar (1908) Leaburu

    Gerra aurretik lana gutxitu egin zen eta egun batetik bestera gerra sortu zen. Gerra bazetorrela esaten zuten, baina dirurik ez zegoenez ez zela gerrarik etorriko esaten zen.

  • Aurelio Arrillaga Errepublika garai ona izan zen

    Aurelio Arrillaga Goikoetxea (1923) Lekeitio

    Bide asko Errepublikan egin zituzten. Ordura arte harrizkoak ziren. Bizikletan ere saltoka joaten zirela dio eta harriek salto egiten zutela. Espainiaren momentu onena Errepublika garaia zela dio: nahi zuena joan zitekeen eskolara, lan eginda kobratzeko arazorik ez... Abadeek garai hartan ez zuten indarrik

  • Julian Akarregi Eskolan Primo de Riverarekin eta errepublikarekin

    Julian Akarregi Aboitiz (1923) Lekeitio

    Errepublika denboran zein aurretik, Primo de Riverarekin, ibili zen eskolan. Gurutzea kenarazi zuten errepublika etorri zenean. Lekeitiarrak ikurrina maite ei zuten, ez bandera errepublikanoa.

  • Julian Akarregi 34ko Iraultza Lekeition

    Julian Akarregi Aboitiz (1923) Lekeitio

    34ko Iraultza gertatu zenean grebak izan ziren Lekeition. Brouard familiarena zen autobus konpainia; garraioa geldituta egon zen.

  • Julian Akarregi Gerra aurretik inguruko bandarik onena Lekeition

    Julian Akarregi Aboitiz (1923) Lekeitio

    Baltseoan egiten zen plazan, gramolaren edo dultzainaren soinura. Gerra aurretik banda ederra zegoen Lekeition. Neskarik gustukoengana joaten ziren dantza eske.