Politika eta Franco

  • Julen Madariaga Klandestinitatean nola ibili jakiteko esku-liburua

    Julen Madariaga Agirre (1932) Bilbo

    Alderdi komunistatik, Austriatik, Vaticanotik eta abar dokumentazioa bildu zuten klandestinitatean nola ibili ikasteko. Gero esku-liburutto bat atera zuten, "normas de seguridad", erdaraz. Txillardegi, Alfontso eta Gurutz Ansola kenduta, besteak euskaraz ikasten ari ziren; eta ikasi zuten gehienek.

  • Julen Madariaga Bizirik geratzen diren ETAko hiru sortzaileak biltzekotan

    Julen Madariaga Agirre (1932) Bilbo

    ETAren sortzaileetarik hiru daude bizirik: Jose Manuel Agirre, Iñaki Larramendi eta bera. Agirreri proposatu zion hirurak elkartu, memoria freskatu eta hirurak sorrerako gauzez ados daudenaz idaztea eta sinadura jartzea. Egitekotan dira.

  • Julen Madariaga Hainbat goitizen erabili zituen klandestinitatean

    Julen Madariaga Agirre (1932) Bilbo

    Etxean ditu ETAren lehen asanbladako aktak. Oso laburrak dira. Hainbat izengoiti erabili zituen klandestinitatean. Izena aldatu zalea zen.

  • Julen Madariaga Belloc-eko Monastegian (Bastida) egin zen ETAren lehen Asanblada

    Julen Madariaga Agirre (1932) Bilbo

    Belloc-eko Monastegian (Bastida) egin zen ETAren lehen Asanblada, 1962an. Dozena bat lagun izango ziren. Fraideekin bazkaltzen zuten. Erakundea poliki-poliki handitzen joan zen.

  • Julen Madariaga Militanteak formatzeko materiala sortzen

    Julen Madariaga Agirre (1932) Bilbo

    Lan asko egin zuten formazio-materiala sortzen. Makinaz asko idatzi behar izaten zuten. Eurek lantzen zituzten gaiak: Historia: prehistoria, erdi aroa, Karlistadak, Arana Goiri... Foruak, erakundeak (diputazioak etab.), ekonomia, frankismoa, Falange Española, irakaskuntza... (azken biak Julenek berak egin zituen). Eurak lehenik, eta gero militanteak formatzeko.

  • Julen Madariaga Bilkura zabalak eta itxiak

    Julen Madariaga Agirre (1932) Bilbo

    Bilkura itxiez gain, zabalak ere egiten zituzten: konfiantzako pertsonei deitzen zitzaien taldera, eta informazioa ematen zitzaien, beti esanez inor eta ezer ez zegoela atzean. Beti isilean. Lau edo bost lagun biltzen ziren, sekula ez zazpi edo zortzi baino gehiago, segurtasunagatik.

  • Julen Madariaga Militante berriaren lehen pausoak

    Julen Madariaga Agirre (1932) Bilbo

    Militanteak lortzea ez zen erraza. Ikastaroa egiten zuten zazpi edo zortzitik bat edo bi bihurtzen ziren militante. Orduan esaten zitzaien zer zegoen atzea. Harri eta zur geratzen ziren. Eginkizun bat izendatzen zitzaion bakoitzari. Gero, bigarren ikastaldi batean parte hartzen zuten. Lehen gaia "normas de seguridad" zen.

  • Julen Madariaga Hiru eredu: Tunisia, Israel eta Irlanda

    Julen Madariaga Agirre (1932) Bilbo

    Askapen nazionalean hiru eredu zituzten: Tunisia (gero Burgiba alu bat izango zen), Israel, batez ere hebraieraren kontuagatik, eta Irlanda.

  • Julen Madariaga Askapen nazionala lehendabizi

    Julen Madariaga Agirre (1932) Bilbo

    ETAren barruan eztabaida gogorra izan dira beti askapen nazionala eta soziala direla eta. Krutwig-ek simil bat egiten zuen: lehenengo misila: askapen nazionala lortu behar du herri batek. Hori lortutakoan, askapen soziala. Denek lehen kolpez ulertzen zuten haren ideia.

  • Julen Madariaga Cambridge-tik itzuli eta kartzelara

    Julen Madariaga Agirre (1932) Bilbo

    Donostiako trenaren ekintza gertatu (ETA Donostiara Eibar aldetik zihoan frankisten tren bat karriletik ateratzen saiatu zen 1962ko uztailaren 18an) eta gutxira itzuli zen Julen Cambridgetik. Agorrilaren (abuztua) 4an Bakion zen Julen lagun batzuekin; tabernatik irten eta beren etxera abiatu zen oinez. Etxe parean polizia zuen zain. Hango lagun batzuk ohartu ziren, baina ez zuten abisua pasatzeko astirik izan. Atxilotu eta Donostiako kuartelera eraman zuten. Ez zekien ezer Donostiako ekintzaz.

  • Julen Madariaga ETAren lehen bi ekintzak Bilbon

    Julen Madariaga Agirre (1932) Bilbo

    Bilbon bi ekintza egin ziren: 1) Hierro egunkariari sua eman zioten kaleko soto-leiho batetik. 2) Bilboko komisariako baratzera dinamita bota zuten. Izutzea, beste helbururik gabe. Esan beharrekoa da komisariako etxe hori Julenen lehen emaztearen familiakoa zela, frankistek kendutakoa.

  • Julen Madariaga Gasteizen Gobernu Zibileko besaulkiari su

    Julen Madariaga Agirre (1932) Bilbo

    Gasteizen Gobernu Zibileko itxarongelara sartu ziren aitzakiaren batekin, eta hango besaulkian kloratoa ezarri zuten. Kloratoak sutu egiten du denbora batera.

  • Julen Madariaga Santanderren, Alerta egunkariaren aurka

    Julen Madariaga Agirre (1932) Bilbo

    "Arbol Malato"ren ohiturari uko eginez, Santanderren Alerta egunkariaren egoitzan sua eragin zuten.

  • Julen Madariaga Entrenamenduak basoan

    Julen Madariaga Agirre (1932) Bilbo

    Entrenamenduak egiten zituzten basoan, aldez aurretik aukeratutako lekuetan. Landetan, esate baterako.

  • Julen Madariaga Torturetan hiru saihets hautsi zizkioten

    Julen Madariaga Agirre (1932) Bilbo

    Atxilotu zutenean, lau egun eduki zuten Donostian torturapean. Meliton Manzanas zen torturatzailea. Gero Madrilera eraman zuten tren korreoan; 22 orduko bidaia. Oso gaizki pasatu zuen hiru saihets hautsiak zeramatzalako torturengatik. Oso minberak dira saihets hautsiak.

  • Julen Madariaga Carabanchelera heltzea ia zerura heltzea

    Julen Madariaga Agirre (1932) Bilbo

    Carabanchelera ailegatzea infernutik ia zerura heltzea izan zen. Kuarentenan izan zuten han denboraldi batez. Oso funtzionario gaiztoak egokitu zitzaizkion.

  • Julen Madariaga Carabanchelen berriz torturatu zuten

    Julen Madariaga Agirre (1932) Bilbo

    Poz handia hartu zuen bere erkideak Carabanchelen ikustean. Astean behin zinea izaten zuten;behin, eten, eta abisua entzun zen: "que salga el preventivo Julian de Madariaga a diligencias". Beste lau egun eta gauez torturatu zuten, baina "ez zuten lortu".

  • Julen Madariaga Multikopista salbatzeko komeriak

    Julen Madariaga Agirre (1932) Bilbo

    Multikopista salbatzea zen bere helburua. Beren altxor handia zen. Danimarkakoa. Bilboko bulego baten zuten. Anaia inplikatu zuen horretarako. Atxilotu egin zuten anaia Bilbon hori dela eta. Bitartean bi erkidek makina motokarro batean hartu eta bizpahiru egunez kalez kale erabili zuten. Horrela salbatu zen multikopista

  • Julen Madariaga Carabanchelen preso sei hilabetez

    Julen Madariaga Agirre (1932) Bilbo

    Carabanchelen sei hilabete egin zituen. Iñaki Larramendi, Imanol Laspiur eta Rafa Albisurekin batera egon zen. Gela berean zeuden eta han zein patioan hizketarako edo irakurtzeko aukera izaten zuten. Frantziako sistema, berriz, ezberdina zen. Denbora gehiena gela indibidualetan itxita ematen da.

  • Julen Madariaga Jasandako torturak paper batean idatzi zituzten

    Julen Madariaga Agirre (1932) Bilbo

    Erakundeko militanteak, segurtasun neurriak hartzeaz gain, formazio klaseekin hasi ziren: matematika, frantsesa, ingelesa... Gero paper berezi batean bakoitzak jasandako torturak idatzi zituen. Liburu batean argitaratuko laster paper haiek. Garai hartan ere tortura haien berri Vaticanora heldu zen, eta baita BBCra ere, Julenen aitak egindako itzulpenaren bidez. 1961a zen.