Gerraren eragina

  • Patri Urkizu Sarasua "Eleberri eguna" eta "Uztaro" eleberria, gerra betean

    Patri Urkizu Sarasua (1946) Lezo

    Gerra piztua zelarik, "Eleberri eguna" egin zen. "Uztaro" eleberria argitaratu zuen Toma Agirrek 1937an, "Barrensoro" ezizenarekin.

  • Teresa Aranguren Milizianoekin topo egin zuenekoa

    Teresa Aranguren () Berriz

    Gerra garaian, ama Aborora joaten zen babeslekura. Ahizparengana Gaztelura joan zen eta ezkutalekuan egon ziren biak. Milizianoekin topo egin zuenekoa kontatzen du.

  • Teresa Aranguren Milizianoak baserrian lapurretan

    Teresa Aranguren () Berriz

    Gerra garaian, aita basoan egoten zen etxea zaintzen, ama Aboron eta bera beste neskatila batzuekin ezkutuan. Zaldia, gurdia eta zakuak kentzen saiatu ziren milizianoak. Etxean ezkutatuta geratu ziren.

  • Teresa Aranguren Milizianoek bizikleta eta behiak eraman

    Teresa Aranguren () Berriz

    Milizianoek nebari bizikleta kendu zioten. Behiak kendu zizkieten beste batzuei. Gerra garaian, bizilagunek ere ez zuten alde egin etxetik.

  • Teresa Aranguren Gudarientzat esnea

    Teresa Aranguren () Berriz

    Gerra garaian, erreketeak sartu aurretik, udaletxera esnea eramaten zuten, lehenengo komitera eta gero Pantaleonenera. Soberakina txahalei ematen zieten.

  • Teresa Aranguren Parranda gerra garaian

    Teresa Aranguren () Berriz

    Errefuxiaturik ez zuten eduki etxean. Irratia zeukaten baserri batera joan zen, Perdiletzara, eta erromeria ederra egin zuten. Gaupasa egin, meza entzun eta zaldiarekin eta gurdiarekin Markinara joan zen.

  • Teresa Aranguren Irratiarekin parrandan eibartarrekin

    Teresa Aranguren () Berriz

    Gerra garaian gaupasa egin zutenean, erromerian, eibartarrek ekarritako irratiarekin, nortzuk ibili ziren kontatzen du. Pantaleonenean gramola zegoenean, dantzan ibiltzen zen.

  • Teresa Aranguren Gerra garaian, herritarrak esne eske

    Teresa Aranguren () Berriz

    Gerra garaian, esne bila etortzen zitzaizkien batzuk etxera. Orduko pasarte barregarria kontatzen du.

  • Etxeberria Aldazabal anaiak Aita ezkutuan eta denak beldurrez

    Enrike Etxeberria Aldazabal (1936) Fernando Etxeberria Aldazabal (1932) Berriz

    Gerra sasoian, aita ezkutuan zegoela, Bernardina izeneko eibartarra joaten zen etxera umearekin. Umeak aita ikusi zuen ohepean. Beldur sakona sentitzen zuten. Ama Eibarrera joaten zen lanera.

  • 458 Herrian musikarako zaletasun handia

    Mikaela Urkiola Usabiaga (1923) Santos Urkiola Usabiaga (1921) Beasain

    Jaiegunetan, musika egoten zen. "Ttunttune". Musika Banda. Beraiek gazte zirenean, gerra piztu eta bizimodua asko aldatu zen. Orfeoia.

  • 216 Auzoko neska-mutilen ibilerak gerra garaian

    Felipe Altuna Egidazu (1929) Bergara

    Sagastietxea. Gerra garaian, auzoko neska-mutilak bertan elkartzen ziren eta gramofonoa entzuten zuten. Familia nolakoa zen. Lursail handien jabeak.

  • Xalbadora Roldan Pospolinetako erretratua I

    Xalbadora Roldan Iturrioz (1922) Andoain

    Gerra sortu zenean, ehule jantzia, pospolinetakoa, aitak zaku batean sartu eta erre egin zuen. Bera negarrez. Erretratua erakusten du. Pospolinak eta ezpata dantzariak.

  • Felipe Martitegi Dokumentatu barik zegoelako kartzelara

    Felipe Martitegi Iturrioz (1919) Muxika

    Kantabriako Ampuero herrian morroi lanetan zebilela, milizianoek dokumentuak eskatu zizkieten, baina 16 urte zituenez ez zuen dokumenturik. Hori dela-eta, Santoñako kartzelara eraman zuten. Santanderreko Sardineron egon zen Eusko Jaurlaritzako egoitza eta bertara joan zen dokumentu bila.

  • Claudio Lejarreta "Kukue" esaten zioten maistrari

    Claudio Lejarreta (1925) Berriz

    Gerra hasi zenean, anaia soldadu joan zen eta aita kartzelan sartu zuten. Behiak zaintzen ibiltzen zenez, eskolara gutxi joaten zen. Maistrari "kukue" esaten zioten. Bere gelakideei buruzko kontuak aipatzen ditu.

  • Claudio Lejarreta Carmen Torres maistrarekin instrukzioa

    Claudio Lejarreta (1925) Berriz

    Carmen Torres maistra Bilbotik etortzen zen eta egunkaria irakurtzen zien. Diktaketa egiten zuten eta ondoren instrukzioa egitera behartzen zituzten.

  • Claudio Lejarreta Amarentzat bizimodu gogorra

    Claudio Lejarreta (1925) Berriz

    Ama bizi guztia negarrez ibili zela kontatzen du. Bizi guztian errenta ordaindu beharra izan zuen. Aitari isuna ipini zioten. Ama Eibarko azokara joan zen behin eta hamar pezetarekin itzulita, pozik.

  • Jesus Arrizabalaga Soldaduak etxean

    Jesus Arrizabalaga () Berriz

    Lehenengo Bilbora eta gero Zallara joan ziren ihesi gerra garaian. Jesusen emaztea ez zen inora joan; bere etxean soldadu zaurituak artatzen zituen medikuak.

  • Jesus Arrizabalaga Gerra garaian morroi

    Jesus Arrizabalaga () Berriz

    Morroi egon zenean egiten zituen lanak aipatzen ditu. Xentimorik ez zuen ikusi urtebetean. Handik Soraluzera joan zen lanera.

  • Jesus Arrizabalaga Gerra garaian herri giro eskasa

    Jesus Arrizabalaga () Berriz

    Aita eta ama kartzelan zituela, ez zuen lagunik izan. Morroi zegoen eta ez zuen inor ikusten. Denak beldurtuta ibiltzen ziren. Gogoan du berba zatarrak esan zizkiotenekoa.

  • Jesus Arrizabalaga Gerra aurretik, bizimodu ona; ondoren, miseria

    Jesus Arrizabalaga () Berriz

    Gerra aurretik, ondo bizi ziren etxean. Debara joaten ziren hondartzara, maiatzaren lehenean Eibarrera joaten ziren... Gero, miseria ezagutu zuten.