Gerraren eragina

  • Teresa Aranguren Irratiarekin parrandan eibartarrekin

    Teresa Aranguren () Berriz

    Gerra garaian gaupasa egin zutenean, erromerian, eibartarrek ekarritako irratiarekin, nortzuk ibili ziren kontatzen du. Pantaleonenean gramola zegoenean, dantzan ibiltzen zen.

  • Teresa Aranguren Gerra garaian, herritarrak esne eske

    Teresa Aranguren () Berriz

    Gerra garaian, esne bila etortzen zitzaizkien batzuk etxera. Orduko pasarte barregarria kontatzen du.

  • Etxeberria Aldazabal anaiak Aita ezkutuan eta denak beldurrez

    Enrike Etxeberria Aldazabal (1936) Fernando Etxeberria Aldazabal (1932) Berriz

    Gerra sasoian, aita ezkutuan zegoela, Bernardina izeneko eibartarra joaten zen etxera umearekin. Umeak aita ikusi zuen ohepean. Beldur sakona sentitzen zuten. Ama Eibarrera joaten zen lanera.

  • 458 Herrian musikarako zaletasun handia

    Mikaela Urkiola Usabiaga (1923) Santos Urkiola Usabiaga (1921) Beasain

    Jaiegunetan, musika egoten zen. "Ttunttune". Musika Banda. Beraiek gazte zirenean, gerra piztu eta bizimodua asko aldatu zen. Orfeoia.

  • 216 Auzoko neska-mutilen ibilerak gerra garaian

    Felipe Altuna Egidazu (1929) Bergara

    Sagastietxea. Gerra garaian, auzoko neska-mutilak bertan elkartzen ziren eta gramofonoa entzuten zuten. Familia nolakoa zen. Lursail handien jabeak.

  • Xalbadora Roldan Pospolinetako erretratua I

    Xalbadora Roldan Iturrioz (1922) Andoain

    Gerra sortu zenean, ehule jantzia, pospolinetakoa, aitak zaku batean sartu eta erre egin zuen. Bera negarrez. Erretratua erakusten du. Pospolinak eta ezpata dantzariak.

  • Felipe Martitegi Dokumentatu barik zegoelako kartzelara

    Felipe Martitegi Iturrioz (1919) Muxika

    Kantabriako Ampuero herrian morroi lanetan zebilela, milizianoek dokumentuak eskatu zizkieten, baina 16 urte zituenez ez zuen dokumenturik. Hori dela-eta, Santoñako kartzelara eraman zuten. Santanderreko Sardineron egon zen Eusko Jaurlaritzako egoitza eta bertara joan zen dokumentu bila.

  • Claudio Lejarreta "Kukue" esaten zioten maistrari

    Claudio Lejarreta (1925) Berriz

    Gerra hasi zenean, anaia soldadu joan zen eta aita kartzelan sartu zuten. Behiak zaintzen ibiltzen zenez, eskolara gutxi joaten zen. Maistrari "kukue" esaten zioten. Bere gelakideei buruzko kontuak aipatzen ditu.

  • Claudio Lejarreta Carmen Torres maistrarekin instrukzioa

    Claudio Lejarreta (1925) Berriz

    Carmen Torres maistra Bilbotik etortzen zen eta egunkaria irakurtzen zien. Diktaketa egiten zuten eta ondoren instrukzioa egitera behartzen zituzten.

  • Claudio Lejarreta Amarentzat bizimodu gogorra

    Claudio Lejarreta (1925) Berriz

    Ama bizi guztia negarrez ibili zela kontatzen du. Bizi guztian errenta ordaindu beharra izan zuen. Aitari isuna ipini zioten. Ama Eibarko azokara joan zen behin eta hamar pezetarekin itzulita, pozik.

  • Jesus Arrizabalaga Soldaduak etxean

    Jesus Arrizabalaga () Berriz

    Lehenengo Bilbora eta gero Zallara joan ziren ihesi gerra garaian. Jesusen emaztea ez zen inora joan; bere etxean soldadu zaurituak artatzen zituen medikuak.

  • Jesus Arrizabalaga Gerra garaian morroi

    Jesus Arrizabalaga () Berriz

    Morroi egon zenean egiten zituen lanak aipatzen ditu. Xentimorik ez zuen ikusi urtebetean. Handik Soraluzera joan zen lanera.

  • Jesus Arrizabalaga Gerra garaian herri giro eskasa

    Jesus Arrizabalaga () Berriz

    Aita eta ama kartzelan zituela, ez zuen lagunik izan. Morroi zegoen eta ez zuen inor ikusten. Denak beldurtuta ibiltzen ziren. Gogoan du berba zatarrak esan zizkiotenekoa.

  • Jesus Arrizabalaga Gerra aurretik, bizimodu ona; ondoren, miseria

    Jesus Arrizabalaga () Berriz

    Gerra aurretik, ondo bizi ziren etxean. Debara joaten ziren hondartzara, maiatzaren lehenean Eibarrera joaten ziren... Gero, miseria ezagutu zuten.

  • Jesus Arrizabalaga Aita kartzelatik bueltan, denekin ondo

    Jesus Arrizabalaga () Berriz

    Aitak kartzelatik bueltan ere umore onarekin jarraitu zuen. Aitita errekadista zen eta diru asko zeukan gerra aurrean, baina ezer gabe geratu zen gero.

  • Jesus Arrizabalaga Maizterrak etxeetatik bota zituzten

    Jesus Arrizabalaga () Berriz

    Gerra garaian maizterrak atera egin zituzten etxeetatik. Hainbat adibide ematen ditu.

  • Jesus Arrizabalaga Soldaduen egonaldia baserrian

    Jesus Arrizabalaga () Berriz

    Jesusen emazteak kontatzen du milizianoak, gudariak apaiza eta medikua egon zirela etxean gau batez. Frankistek egonaldia egin zuten etxean.

  • Tomas Jainaga Julian maisu falangista

    Tomas Jainaga Iza (1925) Berriz

    Itaurrean aritzen zen aitarekin eta eskolara gutxi joaten zen. Lehenengo udaletxean eta gero Odiagarekin ibili zen. Julian izan zuen maisu, elorriarra, falangista. Gogorra zela dio.

  • Esteban Etxabe Arregi Nazionalak Muxibarren

    Esteban Etxabe Arregi (1927) Arrasate

    Muxibar baserrian nazionalak egon ziren. Bertan zeuden kanoiak, eta handik tirokatzen zuten Untzillara (Aramaio), Muru gainera, Udalara eta Elorrio aldera.

  • 1425 Militarrak etxean

    Kristina Arregi Egidazu (1928) Arrasate

    20 soldadu inguru egoten ziren etxean. Jatorduak beraiek prestatzen zituzten, baina ofizialek etxeko bi logelatan egiten zuten lo; tropak ganbaran, lasto eta garo artean. Kristinak esku-bonbak bere eskuetan eduki zituen.