1931-1936: II. Errepublika

  • Jesus Astiazaran Errepublikako langileen abestia

    Jesus Astiazaran Bilbao (1924) Bermeo

    Errepublika sasoian, Solluberako bidean hainbat behargin aritu zen beharrean. Haiek abesten zuten abestia kantatzen du Jesusek pasarte honetan.

  • Jesus Astiazaran "Guardia de Asalto" Bilbotik Bermeora

    Jesus Astiazaran Bilbao (1924) Bermeo

    Gerra aurretik, Errepublika sasoian, Bilbotik edo, etortzen ziren"Guardia de Asalto"koak manifestazioak eta, egoten zirenean.

  • Jesus Astiazaran Pezeta eta Euskadiko dirua

    Jesus Astiazaran Bilbao (1924) Bermeo

    Errepublika sasoian pezeta egon zen indarrean, baina gero, Euskadiko dirua; baina gero ez zuen balio handirik izan.

  • Dolores Egues2 Errepublika garaian apaizak jazarrita

    Dolores Egues Saizar (1928) Lucia Egues Saizar (1925) Berastegi

    Errepublika garaian apaizak jazarrita egon ziren, tartean euren lehengusu Kaximiro, sakramentinoa. Kaximiro goizean goiz joaten omen zen mezara eta kanpairik ere ez omen zuten jotzen, mehatxatuta zeudelako. Errepublika nahaste handiko garaia izan omen zen.

  • Juliana Mendizabal Errepublika sasoian amak gurutzeak ipini zizkien

    Juliana Mendizabal Guenetxea (1923) Berriz

    Errepublika aldarrikatu zutenean, elizak botatzen ari zirela eta amak gurutzeak jarri zizkien paparrean, kristauak zirela adierazteko.

  • Placida Azpitarte Antzua baserrian errentero

    Placida Azpitarte Egia (1915) Berriz

    Antzua baserrian errenteroak ziren. Amantegi administrariak boto paperak bidali zituen markatuta. Algortan bizi zen konderen bat zen baserriaren jabea. Errepublikaren garaian errenteroei baserriak eskuratzeko erraztasunak emateko legea atera zutela kontatzen du Placidaren senideren batek.

  • Jesus Arrizabalaga Beharginak, denak sozialistak

    Jesus Arrizabalaga () Berriz

    Ladrilleroen etxean jaio zen, baina gero beste etxe batera joan ziren bizitzera. Beste familia bati buruzkoak. Aititak Alfa lantegirako lan egiten zuen. Gerra aurreko politika konturik ez daki. Beharginak denak sozialistak zirela dio.

  • Jesus Arrizabalaga Goitarrak eta behetarrak borrokan

    Jesus Arrizabalaga () Berriz

    Errepublika garaian, plaza, bolatokia eta frontoia egiteko bozkak antolatu zituzten, bi aldiz, herriaren goialdean ala behealdean egin erabakitzeko. Goitarren eta behetarren arteko ika-mikak.

  • Pedro Garro Errepublika, batzuentzat ona, besteentzat txarra

    Pedro Garro Olano (1911) Berriz

    Errepublika batzuentzat ona eta besteentzat txarra izan zela dio. Bere osaba, Fausto Aranzibia, alkateordea zen orduan. Juan Manuel Oruemazaga zinegotziari buruz berba egiten du.

  • Iñaki Bravo Izeko Carlton hotelean lanean

    Iñaki Bravo (1925) Berriz

    Bederatzi anai-arrebatatik bakarra ezkondu zen, Iñakiren aita bakarrik. Bere izeko Tomasa moja zen, baina errepublika garaian etxeratu eta ez zen berriz komentura joan. Carlton hotelean lan egiten zuen, Iñakiren aitita preso sartu zutenean.

  • Juanita Lejarreta 1934ko iraultza Eibarren bizi izan zuen

    Juanita Lejarreta Garro (1920) Berriz

    13 urterekin Eibarrera plazara joaten hasi zen. 1934ko iraultza nola bizi izan zuen. Alfan pistolak banatu zituzten eta kalean pistolak eskaintzen etorri zitzaizkien. Berari ere eman zioten pistola, baina errekara bota zuen. Eibarko plaza nolakoa zen; taberna ere bazegoen. Erreka pasatzen zen azpitik. Goizean goiz hartzen zuen trena Zaldibarren, Eibarrera joateko.

  • Juanita Lejarreta 1934ko iraultza; etxera itzultzeko lanak

    Juanita Lejarreta Garro (1920) Berriz

    1934ko iraultzak Eibarren harrapatu zuen. Etxera itzultzeko ez zuten trenik eta Ermurantz abiatu ziren, trena han hartzeko asmoz. Bidean "guardia de asalto"a zen lehengusu batekin topo egin zuen eta hark lagundu zien bide zati batean. Ermuan Eitzagara hartu zuten eta trenaren tuneletik pasata joan ziren etxeraino, oinez. Beste senide bat mikeletea zen eta Eibar eta Ermuko muga zaintzen egoten zen. Iraultza egunean bala asko ikusi zuten lurrean.

  • Gregorio Milikua Gerra aurrean, aita kartzelan

    Gregorio Milikua Isundegi (1926) Berriz

    Aita gerra aurrean zergatik eraman zuten kartzelara kontatzen du. Egunen bat egin zuela han dio.

  • Maria Ines Etxebarria Felipe Urtiaga: Berrizko alkate

    Maria Ines Etxebarria Urtiaga () Berriz

  • Amak ekarri zuen errepublikaren albistea etxera

    Gloria Ansuategi Aldekoa (1918) Berriz

    14 urte bete zituenera arte egon zen Gloria eskolan. Etxean, umezain zegoen errepublika aldarrikatu zenean. Eibarko azokara bidean zen ama baina buelta egin eta etxera itzuli zen egun hartan. Berak ekarri zuen albistea etxera.

  • 1403 Errepublika garaiko giro politikoa

    Jabier Amunarriz Andonegi (1924) Donostia

    Errepublika garaiko giro politikoa. Parte Zaharrean zeuden alderdiak. Errepublikazaleak ziren alkatea-eta, mutikoa zela. Euskaltzaleak ziren haiek ere.

  • 1403 Errepublika garaiko kultur giroa

    Jabier Amunarriz Andonegi (1924) Donostia

    Euskal giroa zegoen Donostian. Antzerkia egiten zen Santo Tomasetan. Batzokian, poxpolinak... Emaztea Iruratik etortzen zen antzerkia egitera. Aita Laborda zen poxpolinen burua.

  • 1511 Tabernako eta kaleko giroa umetan

    Jokin Muxika Lasa (1932) Donostia

    Tabernari lotuta hazi zen. Gerra aurretik, asaltoko guardiak ibiltzen ziren egurra ematen Parte Zaharrean. Haien janzkera. Tabernako giroa: gizonezkoak bakarrik. Matxismoa; aurrerakoienek emazteekin paseatzen zuten. Bestela, bakoitza bere aldetik.

  • 1580 Gerra aurretik ikastolara

    Miren Josune Tolaretxipi Lizarralde (1926) Donostia

    Gerra aurretik ikastolara joaten zen, Etxaide kalera. Subijana zen maistretako bat, eta Arzelus bestea. Moja joan ziren biak. Iñaki Deunaren ikastetxea. Gerrarekin bukatu zen.

  • 1580 Kursaalean, poxpolinak

    Miren Josune Tolaretxipi Lizarralde (1926) Donostia

    Kursaalean poxpolinak. Bera ere joaten zen. Abestiak ere han ikasi zituen; "Etxe pospola" kanta. Kantu abertzaleak. Don Ramon Laborda.