Euskara eta politika

  • karmele esnal Geroz eta liburu gehiago

    Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio

    Denborarekin geroz eta liburu gehiago erabiltzen hasi ziren hezkuntzan, bai euskaraz eta bai gaztelaniaz.

  • karmele esnal Euskara batuaren auzia

    Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio

    Euskara batua oso gai mingarria izan zen EAJko kideen artean, batzuk Euskaltzaindiaren arauen alde baitzeuden, eta beste batzuk kontra.

  • karmele esnal Euskara batuko "h"

    Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio

    "H" hizkiaren inguruako auzia handia izan zen. Elvira Zipitria ez zegoen erabiltzearen alde, ezta ikasle zenbaiten gurasoak ere.

  • karmele esnal "h" hizki polemikoa euskaltzaleen artean

    Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio

    H hizkia erabiltzeagatik EAJ barruan kritikatua izan zen Karmele, izan ere, "h" erabiltzen zutenak ETAkoak zirelako zurrumurua zabaldu zen.

  • karmele esnal Ez Dok Amairurako sarrerak saltzen

    Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio

    Ikastolan Ez Dok Amairuk antolaturiko ekitaldietarako sarrerak saltzen zituen Karmelek. Talde honen hasieran kotrako jarrera zabala zen, modernoegiak zirelakoan.

  • karmele esnal Euskaldunak elkartzeko ibilaldiak

    Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio

    Klandestinitatean lanean aritzen zirenak, eta euskaltzaleak, orokorrean, bildu egiten ziren irteerak egiteko, txoko ezberdinetako euskaldunak elkartzeko.

  • MKarmen Mitxelena Donostiako kaian andereño lanetan

    Mari Karmen Mitxelena Illarramendi (1938) Usurbil

    Majisteritza ikasten ari zela, bigarren urtean lan eskaintza bat egin zion Jone Forcadak, euskaraz zekien irakasle bat behar baitzuten arratsaldetan ikastolan lan egiteko.

  • MKarmen Mitxelena Elvira Zipitriarekin lan egiteko bi baldintza

    Mari Karmen Mitxelena Illarramendi (1938) Usurbil

    Jone Forcadari esker Mari Karmen euskaraz irakasten hasi zen Donostiako portuko etxe batean. Hark Elvira Zipitriarengana eraman zuen Mari Karmen, eta berekin lanean aritzea eskaini zion, beti ere, majisteritza bukatutakoan eta Elvirarekin urtebeteko praktikak egindakoan. Erabaki zaila izan zen urtebetez praktikak egitea, diruz larri baitzebiltzan etxean.

  • MKarmen Mitxelena Elvira Zipitriarena benetako irakaskuntza

    Mari Karmen Mitxelena Illarramendi (1938) Usurbil

    Urtebete pasa zuen Elvira Zipitriarekin praktiketan, haren metodologia ikasten. Mundu berri bat izan zen hau Mari Karmenentzat. Hamar ikasleko taldeak izaten zituzten, legez kanpoko eskolak baitziren hauek, eta eskola partikularrak zirela esaten zuten.

  • MKarmen Mitxelena Ezkutuko ikastolak: eskaera handia

    Mari Karmen Mitxelena Illarramendi (1938) Usurbil

    Hamar taldeko gelak izaten zituzten, txikiak, ezkutuko ikastolak legez kanpokoak baitziren. Hiru talde izaten zituen egunero Mari Karmenek, eta 75 pezeta kobratzen zituzten haur bakoitzeko.

  • MKarmen Mitxelena Marianistetan euskarazko eskolak

    Mari Karmen Mitxelena Illarramendi (1938) Usurbil

    Eskaintza handia zegoen, eta hamar urteko ikasleak beste ikastetxetan matrikulatu behar izaten ziren. Ikastetxe hauetan ere euskararekiko kezka piztu eta andereñoak bertaratu egiten ziren, han ere euskara eskolak ematera. Mari Karmenentzat oso ezberdina zen ikastolan lan egin edo eskolan lan egin, umeen motibazioa ez baitzen berdina bi tokietan.

  • MKarmen Mitxelena Ezkutuko ikastoletako metodologia

    Mari Karmen Mitxelena Illarramendi (1938) Usurbil

    Elvira Zipitriaren metodologia eta pedagogia erabiltzen zen ezkutuko ikastoletan, praktikan oinarritutakoak.

  • MKarmen Mitxelena Eguneroko gauzak ikasmaterial gisa

    Mari Karmen Mitxelena Illarramendi (1938) Usurbil

    Ikasgai abstraktuak ere ahalik eta praktikoen egiten zituzten, eta horretarako, egunerokoan erabilitako gauzak erabiltzen zituzten. Kantu bidezko irakaskuntza zen Elvira Zipitriarena.

  • MKarmen Mitxelena Frantzia aldeko metodologia

    Mari Karmen Mitxelena Illarramendi (1938) Usurbil

    Fede gisako abestiak, pedagogikoak... Frantziatik ekarri zituen asko eta asko Elvira Zi`pitriak. Askotan berak moldatzen zituen haurrentzako modukoak izan zitezen.

  • MKarmen Mitxelena Jaunartzea euskaraz debekatuta

    Mari Karmen Mitxelena Illarramendi (1938) Usurbil

    Jaunartzea euskaraz irakasten zieten ikasleei, klandestinoa zen orduan Donostian. Gelako norbaiten senideren bat hiltzen zenean, kanpo santua egiten zuten, erlijioa irakaskuntzan sartzeko.

  • MKarmen Mitxelena Ia egunero polizia ate-joka

    Mari Karmen Mitxelena Illarramendi (1938) Usurbil

    Oso kontuz ibili behar izan ziren garai batean, polizia atzetik baitzuten ezkutuko ikastolek. Umeak ezkutatzen, atea ez zabaltzen, ikasleak ezkutzatzen... ibili behar izaten zuten. Hartara, beste familien etxean eman behar izaten zituzten eskolak. Eskolaritateko kartilla eskatzen hasi ziren mehatxu gisa. Donostiako parrokoak babesa eskaini zien eta elizaren lokalak erabili ahal izan zituzten.

  • MKarmen Mitxelena Orixe Jakintza Elkartea, ikastolaren aurrekari

    Mari Karmen Mitxelena Illarramendi (1938) Usurbil

    Elizaren babesa lortu zuten ezkutuko ikastolek, eta eskolak elizaren lokaletan ematen hasi ziren. Ondoren, Orixe Jakintza Elkartea sortu zuten gurasoek, ikastola legalizatzeko. Inspektoreak Mari Karmenen ikasleei azterketa sakon bat pasa zien, eta Formación del Espíritu Nacional irakatsi behar zutela esan zien.

  • MKarmen Mitxelena Paseo berriko ikurriña poz iturri

    Mari Karmen Mitxelena Illarramendi (1938) Usurbil

    Abertzaletasun giroan hazi eta hezi ziren ikastolako umeak.

  • MKarmen Mitxelena Elvirak ikastolen alde iluna ikusi

    Mari Karmen Mitxelena Illarramendi (1938) Usurbil

    Ikastolen sorrera, ETA erakundea, hezkuntza metodologia... Gizartea asko aldatu zen eta Elvira Zipitria gauza askoren kontra agertu zen.

  • Marian Dura San Geronimo kaleko ikastola

    Marian Durá Aldasoro (1945) Donostia

    Ikastola klandestinora joaten zen Marian, Donostiako Alde Zaharreko San Geronimo kalera. Elbira Zipitria ezagutu zuen irakasle lanetan.