Euskara eta politika

  • Borja Arratibel PIlartxo Arratibel, iloben begietatik

    Borja Arratibel Bilbao (1968) Pasaia

    Pilartxo Arratibel Borja eta Estibalitzen izeba izan zen. Bere bizitza eta Pasai San Pedroko ikastolaren hastapenak kontatzen dituzte. Etxe honetan bertan hasi zen Pilartxo ikastolako klaseak ematen.

  • Borja Arratibel San Pedroko ikastolen egoitza ezberdinak

    Borja Arratibel Bilbao (1968) Estibalitz Ledesma Arratibel (1973) Pasaia

    San Pedroko Dunixi ikastola 1966an sortu zen, Pilartxo Arratibelen etxean. Gero, eliza-etxearen azpira mugitu zen ikastola. Handik, zahar-etxera aldatu zen eta Felisa ere klaseak ematen hasi zen. Felisak irakasle titulua zuen. Zahar-etxetik portura lekualdatu zen ikastola eta irakasle gehiago ere gehitu ziren. 1979an, lizeora ikastera joan zen. Lehenengo maila lizeoan hasi zuten lehenengo belaunaldkoa da Estibalitz.

  • Susana Anitua Aulestiko eskolan dena gaztelaniaz

    Susana Anitua Zenarruzabeitia (1925) Aulesti

    Eskolan dena gaztelaniaz egiten zuten. Euskaraz eginez gero, zigorra izaten zuten. Eskolatik irtendakoan elizara joaten ziren, dotrina ikastera. Han latinez, gaztelaniaz eta euskaraz ikasi zuela dio. Francoren garaian kalean ere ez zegoen euskaraz egiterik.

  • Borja Arratibel Lizeora 5.maila egitera

    Borja Arratibel Bilbao (1968) Pasaia

    San Pedron hasi zen ikastolan eta Donibanera pasatu ziren 3.mailan. 4. urtea Meipin egin zuten eta 5.enean lizeora joan ziren. Donibanera motoran joaten ziren.

  • Borja Arratibel Ikastolako kontuak

    Borja Arratibel Bilbao (1968) Estibalitz Ledesma Arratibel (1973) Pasaia

    San Pedron zahar-etxean (asiloan) ikasten zutenean, ama birhinari kantatzen zioten. Portuan aldiz, goiko pisuan munstroak zeudela uste zuten.

  • Borja Arratibel Gurasoen inplikazioa ikastolan

    Borja Arratibel Bilbao (1968) Pasaia

    Gurasoen inplikazioa ikastola aurrera eramateko: tabernak, txosnak, txabolsotoak, pintxoak prestatu...

  • Borja Arratibel Ikastolak herriaren babesa zuen

    Borja Arratibel Bilbao (1968) Pasaia

    Ikuskaritzakoak Pasaiara joaten zirenean eta oraindik ikastola ilegala zenean, eskola ofizial bateko maistrak ikasle bat bidaltzen zuen Pilartxo Arratibeli abisua emateko.

  • Borja Arratibel Felisa, San Pedroko tituludun andereñoa

    Borja Arratibel Bilbao (1968) Estibalitz Ledesma Arratibel (1973) Pasaia

    Pilartxo Arratibelek irakasle titulua atera zuenean, gogo txarrez atera zuen. Felisa zen tituludun irakaslea. Nolakoa zen kontatzen dute.

  • Borja Arratibel PIlartxo Arratibelek urtero jartzen zuen jaiotza

    Borja Arratibel Bilbao (1968) Estibalitz Ledesma Arratibel (1973) Pasaia

    Jaunartzea eta katekesia beti euskaraz ezagutu dute. Gabonetan jaiotza-bizia eta jaiotzen lehiaketak egiten ziren. PIlartxo Arratibeli ez zitzaion Olentzeroren figura gustatzen. Jaiotza handia ipintzen zuen etxean.

  • Borja Arratibel Hasieran, ikastolarekin kezkak

    Borja Arratibel Bilbao (1968) Estibalitz Ledesma Arratibel (1973) Pasaia

    Borjarekin ikastolan ikasitako batzuk, ikasketak beste leku batean bukatu zituzten. Estibalitzen kasuan ordea, ia denek ikasketak lizeoan egin zituzten.

  • Borja Arratibel Ikastolan erabiltzen zuten materiala

    Borja Arratibel Bilbao (1968) Estibalitz Ledesma Arratibel (1973) Pasaia

    "Poxpolin" liburua ikastolan erabiltzen zuen Borjak. Musika-tresnak zituzten gelan. Zetazko panpinak eta loreak egiten zituzten.

  • Borja Arratibel Gurasoak ikastola margotzen eta kortinak josten

    Borja Arratibel Bilbao (1968) Estibalitz Ledesma Arratibel (1973) Pasaia

    Ikastolako kortinak etxeetan josten zituzten amek. Ikastola portuan egon zenean, gurasoak gelan margotzen ibili zirela gogoratzen du Borjak.

  • Borja Arratibel Lizeora joan aurretik, herri batzuetako haurrak elkartu zituzten

    Borja Arratibel Bilbao (1968) Pasaia

    Lizeoan denak elkartu aurretik, San Pedrokoak eta Donibaneko haurrak alde batetik, eta Trintxerpekoak, Antxokoak eta Lezokoak bestetik elkartu zituzten. Bostgarren mailan sartu zen Borja lizeoan eta eraikina bukatu gabe zegoen, obretan.

  • Borja Arratibel Lizeotik antolatutako irteerak

    Borja Arratibel Bilbao (1968) Estibalitz Ledesma Arratibel (1973) Pasaia

    Lizeotik, Oriora eta Sobronera gaua pasatzera joaten zirela gogoratzen du Estibalitzek. Faroko bidetik ere ibiltzen ziren. Bilboko Artxanda parkera joan izan dira, Gamarrako igerilekuetara, Santimamiñeko kobazulora...

  • Simon Garin Seme-alabak ikastolara eramango zituela argi zuen

    Simon Garin Iradi (1941) Pasaia

    1965ean Pasai San Pedrora ezkondu zen eta seme-alabak hasieratik ikastolara eraman nahi izan zituen, euskaraz ikas zezaten. Bere amak ez zuen begi onez ikusi.

  • Simon Garin Lizeoaren ideiaren sorrera I

    Simon Garin Iradi (1941) Pasaia

    Seme-alabak ikastolara eraman nahi izan zituenean, Ibon Fresnedok azaldu zizkion ikastolako helburuak, funtzionamendua... Konturatu ziren haurrek ez zutela aukerarik ikasketa guztiak euskaraz egiteko eta badiako ikastola guztietako irakasleekin bilerak egiten hasi ziren.

  • Simon Garin Lizeoaren ideiaren sorrera II

    Simon Garin Iradi (1941) Pasaia

    Simon izendatu zuten lizeoaren ideatzaile nagusi bezala eta Hezkuntzako Ministerioak hori jakinda, proiektuarekin aurrera ez joateko esan zion. Simonek aurrera egin zuen. Andres Aramendi alkatearen laguntza izan zuten.

  • Simon Garin Lizeoaren ideiaren sorrera III

    Simon Garin Iradi (1941) Pasaia

    Barruti bakoitzeko bi kidez sortutako batzorde bat sortu zuten eta Simon zen lehendakaria. Hamar kideko batzordea sortu zen eta lizeo bat eraikitzea adostu zuten. Mila ikasle aurreikusten zituzten eta barruti guztietan lizeoaren helburua eta proiektua nola egingo zen azaltzen hasi ziren.

  • Simon Garin Lizeoaren kokapena

    Simon Garin Iradi (1941) Pasaia

    Banketxeetara joaten hasi zen Simon, lizeoaren proiektu aurrera eramateko dirua lortzeko. Abalak eskatu zituzten ere. Chinarro arkitektoarekin kontaktuan jarri ziren. Barruti guztiek nahi zuten lizeoa haien herrian izatea.

  • Simon Garin Lizeoaren proiektua: baimenak

    Simon Garin Iradi (1941) Pasaia

    Lizeoaren proiektua aurrera zihoanez, Madrilera joan zen Simon, Hezkuntzako Ministerioan baimena eskatzera. Proiektua oso ondo hartua izan zen. Udalak ere lizentzia eman zuen obrak egiteko.