Euskara eta politika

  • Migel Mari Torrea Ikastola egoera berezia zen

    Migel Mari Torrea Etxabe (1966) Pasaia

    Nahiz eta frankismo garaian hazi, etxean eta ikastolan euskaraz egiten zuenez, ez zen egoeraz oso konziente izan. Baina atzera begira, konturatzen da ikastola zerbait berezia zela, gurasoen kezkaz edo ikuskaritzakoak joaten baziren atera behar zituzten liburuez. Lagunen artean ere, batzuk ikastolan jarraitu zuten eta beste batzuek ez.

  • Migel Mari Torrea San Pedroko ikastolaren sorrera

    Migel Mari Torrea Etxabe (1966) Pasaia

    Ibon Fresnedoren alaba batek Elbira Zipitriarekin ikasten zuen eta San Pedron ikastola sortzeko ahaleginetan hasi zen. Berarekin batera, Simon Garin, Felix Larrañaga, Lizaso... eta haien emazteak ibili ziren. Lokalen mantenua gurasoek egiten zuten.

  • Migel Mari Torrea Ikuskaritza bazetorren, liburuz aldatu behar zuten

    Migel Mari Torrea Etxabe (1966) Pasaia

    Ikuskaritzakoa bisitan joaten bazen, zituzten liburuak ezkutatu eta beste batzuk ateratzeko agindua zeukaten.

  • Migel Mari Torrea San Pedroko hasierako ikastola

    Migel Mari Torrea Etxabe (1966) Pasaia

    Pilartxo Arratibelen ikastolan asko abesten zuten eta musika asko jorratzen zuten. Zahar-etxera (asilora) mugitu ziren gero, Felisa andereñoarekin. Ikastola nolakoa zen. Xabiertxo liburua ikastolan zegoen.

  • Migel Mari Torrea Felisa andereñoarekin zahar-etxean

    Migel Mari Torrea Etxabe (1966) Pasaia

    Pilartxo Arratibelek ez zeukan irakasle titulurik, katekista zelako. Felisa heldu zenean, berak bazuen titulua. Felisa zorrotzagoa zen, binaka esertzen ziren... Egunero Bibliako pasarte bat irakurtzen zuen eta ikasleek marrazki bat egin behar izaten zuten. Gero, abestu egiten zuten.

  • Migel Mari Torrea San Pedroko Dunixi ikastola I

    Migel Mari Torrea Etxabe (1966) Pasaia

    San Pedroko ikastola, hasieran Dunixi ikastola deitu zen. Gero, Kepa Deun ikastola izena jarri zioten.

  • Migel Mari Torrea San Pedroko Dunixi ikastola II

    Migel Mari Torrea Etxabe (1966) Pasaia

    Ikastolari Kepa Deun izena zergatik jarri zioten kontatzen du.

  • Migel Mari Torrea San Pedroko ikastolako kokapenak

    Migel Mari Torrea Etxabe (1966) Pasaia

    San Pedroko ikastola, Pilartxo Arratibelen etxean hasi zen. Handik liburutegira pasatu ziren eta gero eliza azpiko lokal batzuetara. Azken hauetan hasi zen Migel Mari ikastolan. Hemendik zahar-etxera (asilora) pasatu ziren eta handik, Migel Mari Donibanera pasatu zen baina hurrengoak Esnebidera ikastera pasatu ziren.

  • Migel Mari Torrea Badiako ikasleak ikastolan elkartzen hasiak

    Migel Mari Torrea Etxabe (1966) Pasaia

    1972tik aurrera, barrutiko ikastolak elkartu nahi izan zituzten, egingo ziren lizeoaren proiektuaren barruan. Sanjuandarrak sanpedrotarrekin elkartu zituzten eta antxotarrak lezotarrekin. Azkenengo mailak, ordea, denek batera egin zuten.

  • Migel Mari Torrea Lizeoan hasi ziren lehenak

    Migel Mari Torrea Etxabe (1966) Pasaia

    San Pedrotik San Juanera motorean joaten ziren egunero. Eguraldi txarra zegoenean, sanjuandarren etxean bazkaltzen zuten. Pysbeko bulegoetan zegoen ikastola. Markos Zabaleta irakaslearekin Juan XXIII etxeetan egon zen ikastola. Bertan egon ziren lizeoa zabaldu arte. Lizeoa bukatu gabe zegoen eta obretan zegoela hasi ziren bertan ikasten. Lizeoko klase bakarra ziren.

  • Migel Mari Torrea Txabolsotoak

    Migel Mari Torrea Etxabe (1966) Pasaia

    Txabolsotoak, gaur egungo txosnak ziren, ikastolarentzat dirua lortzeko. Azokak, rifak... ere egiten zituzten.

  • Migel Mari Torrea Arantzazura Errobi entzuten

    Migel Mari Torrea Etxabe (1966) Pasaia

    Ikastolarekin Arantzazura askotan joaten ziren. Autobusean Errobi entzuten joaten ziren. Irakasleak fededunak izaten ziren.

  • Migel Mari Torrea Irakasle gazteak ikastolan

    Migel Mari Torrea Etxabe (1966) Pasaia

    San Pedron izan zituzten irakasleak fededunak eta elizkoiak ziren. Gerora, irakasle gazteak izan zituzten, pentsaera modernoago batekin. Horrelako irakasleak izatea oso aberasgarria izan zen beraientzat. Irakasle berri hauek metodologia berriagoa zeukaten eta elizatik guztiz aparte zeuden.

  • Migel Mari Torrea Emakumeen papera ikastolen sorreran

    Migel Mari Torrea Etxabe (1966) Pasaia

    Gurasoen papera ikastolaren sorrera eta garapenean oso garrantzitsua izan zen. Beti aipatzen dira gizonezkoen izenak, baina beraien emazteak ere hor zeuden tortilak egiten, tabernan lanean...

  • Migel Mari Torrea Seme-alabak ikastolara eramateko erabakia

    Migel Mari Torrea Etxabe (1966) Pasaia

    Amak erabaki zuen ikasketak ikastolan bukatuko zituela. Aita, jesuitetan ibilitakoa zen. Momentu horretan, semea ikastolara eramateko autua hartzea ez zen erraza izan.

  • Migel Mari Torrea Irakasle gehienak, emakomezkoak

    Migel Mari Torrea Etxabe (1966) Pasaia

    Irakasle gehienak emakumezkoak ziren.

  • Migel Mari Torrea H-arekin idazteagatik, ETAzalea omen?

    Migel Mari Torrea Etxabe (1966) Pasaia

    Amaia Lasa izan zuen irakasle bezala. Bapatean desagertu egin zela gogoratzen du, ETAko kide zela eta ez zela leporatuz. Garai hartan, H-arekin idazten zietenei ETAkoak zirela esaten zitzaien. Amaia Lasak antza, H-rekin idazten zuen

  • Migel Mari Torrea Xabiertxo liburua

    Migel Mari Torrea Etxabe (1966) Pasaia

    Eskolan Xabiertxo liburua erabiltzen zuten, baina beti ikastolan zeuden. Apaizarekin harremana zuenez, Xabiertxoren 1.go edizioko liburu bat oparitu zion, beltzez forratuta. Gai elizkoiak jorratzen ditu, naturarekin batera.

  • Migel Mari Torrea Lizeoak barruti guztiak biltzen ditu

    Migel Mari Torrea Etxabe (1966) Pasaia

    Pasaiako barrutiak betidanik nahiko banatuta egon izan dira. Lizeoarekin, bateratasun bat lortu zen eta gaur egun ere lotzen du.

  • Migel Mari Torrea Lizeotik oso prestatutak atera ziren

    Migel Mari Torrea Etxabe (1966) Pasaia

    Selektibitatearen zati bat euskaraz egin zuten eta presioa zegoela gogoratzen du, ikastolan egoteagatik zerbait demostratu beharra edo. Migel Marik unibertsitate ikasketak Madrilen egin zituen eta oso maila ona zuela gogoratzen du.