Euskara eta politika
-
Santo Tomas Lizeoko ikasle
Arantza Garaialde Maiztegi (1951) Donostia
Elvira Zipitriaren gustoko ez bazen ere, amak Arantza Santo Tomas Lizeora eramatea erabaki zuen behin Elvirarekin ikasketak bukatutakoan. Honek bi urte inguruko haserrea ekarri zuen.
-
Gimnasiako azterketa gogorra
Arantza Garaialde Maiztegi (1951) Donostia
Kirola eskolan bertan egiten zuten. "Atletico de San Sebastian" taldearekin akordioa egin eta bertan hasi ziren kirola egiten. Urte bukaeran azterketa gogor bat egin behar izaten zuten. Irakaslea Sección Femeninakoak zen, eta oso gogorra zela oroitzen du Arantzak.
-
Andereño Felitxurekin frantsesa ikasi
Arantza Garaialde Maiztegi (1951) Donostia
Elivira Zipitriarekin hasi zirenean, Iparraldetik etorritako Felitxurekin ere ikasi zuten. Honek frantsesa irakasten zien, beti ere, Elviraren metodologia jarraituz, kantu eta antzerki bidez.
-
Santo Tomas Lizeoa: oinarrizko euskara
Arantza Garaialde Maiztegi (1951) Donostia
Euskaraz ahal zuten guztia ematen bazuten ere, prestakuntza euskaraz eta azterketa gaztelaniaz izaten zen beti.
-
Santo Tomas Lizeoaren oroitzapena
Arantza Garaialde Maiztegi (1951) Donostia
Neska mutilak elkarrekin zeuden gela berean. Orokorrean donostiarrak eta hernaniarrak ziren ikasleak. Amara Berrin zegoen orduan ikastola, ibaiari begira.
-
Itziar Mujika, Santo Tomas Lizeoko zuzendaria
Arantza Garaialde Maiztegi (1951) Donostia
Santo Tomas Lizeoko zuzendaria, Itziar Mujika, kartzelan izan zen, Mitxelenarekin batera, euskal gatazka zela eta.
-
Elvira Zipitriarekin lanean
Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio
Lagun baten eraginez, Elvira Zipitriarengana jo eta maistra lanetan aritzeko eskaini zuten euren burua. Urtebetez praktiketan aritu zen, eta gero lanean.
-
Karmelek irekitako ikastola
Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio
Pisu bat alokatu zuen Karmelek Donostiako erdigunean, Elvira Zipitriak jaso ezin zituen adin tarteko umeak hezteko. Elviraren metodologia jarraitu zuen berak.
-
Elvira Zipitriaren pedagogia
Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio
Pedagogia aktiboa zuten ikastolan. Lurrean egiten zuten dena. Txotxak, babarrun aleak etab. erabiltzen zituzten material gisa.
-
Ikastolara polizia joan zenekoa
Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio
Behin polizia joan zen Karmelek ikastola zuen pisura. Lagunen seme-alabak zirela esan zuen. Material didaktiko gisa Xabiertxo erabiltzen zuten, edo honen kopia mekanografiatuak.
-
Ikastolan ostegunero ibilaldia
Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio
Ostegunero paseoan joaten ziren Kristina Eneara, Amarako burnizko zubira... San Juan sua ere egiten zuten. Irteera hauek naturaren ingurukoak ikasteko erabiltzen zituzten. Otoitzak eta ikasketa kristauak ere lantzen zituzten ikastolan, gabonetan batez ere.
-
Ikastolan neska-mutilak elkarrekin
Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio
Elvira Zipitriaren metodologia oso ezberdina zen beste eskoletakoarekiko. Azken urtean elebiduna izaten zen, gaztelaniazko gramatika ere lantzen zuten. Ezkutuko irakaskuntza zenez, adin batetik aurrera beste eskoletan matrikulatu behar izaten ziren umeak, eta lehenagoko hezkuntza eskola partikular bidez egina zela esaten zen, ikastola ez zelatatzeko.
-
Ikastolatik eskolarako jauzia
Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio
Ikasleentzat aldaketa handia izaten zen ikastola utzi eta eskola batean ikasten hastea.
-
Maistra euskaldunen falta
Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio
Karmeleren ondoren pisuak alokatu eta ikastolak antolatu zituzten beste emakume batzuek, baina orokorrean maistra euskaldunik ez zen ia.
-
Hamar duro klaseko
Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio
Gurasoek ordaintzen zietena izaten zen Karmele eta gisakoen soldata, Gizarte Segurantzarik gabe. Klaseko hamar duro kobratzen zituen Karmelek hasiera batean.
-
1963: Donostiako lehen euskarazko eskola
Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio
Arriskatua zen oso seme-alabak ikastolara eramatea, abentura bat. Ahoz ahoko zabalkundea izaten zuen honek herritarren artean, ezkutukoa baitzen. Santo Tomas Lizeoa izan zen Donostiako lehen euskarazko eskola.
-
Santo Tomas Lizeoaren sorrera
Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio
Santo Tomas Lizeoaren sorreraren historia.
-
Santo Tomas Lizeoan errentan
Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio
Santo Tomas Lizeoan gela bat ordaintzen zuen Karmelek errentan, baina Elvira Zipitriaren metodologia erabiltzen jarraitu zuen.
-
Ikastolak eskola parrokial gisa
Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio
Manzanas hil zenean, ikastola ilegalak ixteko beldurrez, kartillak eskatzen hasi ziren. Ikastola txiki hauek legalizatzeko, ordea, eskola parrokial gisa jarri zituzten, elizak eskubide hori baitzuen.
-
Herriz herri ikastolak iragartzen
Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio
70. hamarkadan herriz herri ibili zen Karmele ikastola iragartzen, ikasleen gaitasunak erakusteko, ordurako dena legalizatzen hasiak baitziren.