Euskara eta politika

  • Amaia Aroma Durangon euskaraz egiten zuen familia bakarretakoa

    Amaia Aroma Lejarreta (1937) Juanan Aroma Lejarreta () Esti Zurikarai Lejarreta () Durango

  • Josefina Agirre "¡Habla en cristiano!"

    Josefina Agirre Urizar (1927) Paskual Uribe Jaio (1926) Durango

  • Manuela Irazola Euskeraz egiteagatik salatzeko mehatxua

    Manuela Irazola Zamalloa (1926) Durango

  • Txomin Aranbarri Euskeraz egiten utzi ez

    Txomin Aranbarri Larizubirrementeria (1924) Durango

  • Juanito Gallastegi Euskeraz etxean, erderaz eskolan eta kalean

    Juanito Gallastegi Duñabeitia (1933) Durango

  • Iñaki Gorritxategi Iñaki ez zen "Ignacio"

    Iñaki Gorritxategi Alberdi (1931) Berriz

  • Iñaki Gorritxategi Eskola frankista: euskara debekatua eta edozergatik jo

    Iñaki Gorritxategi Alberdi (1931) Berriz

  • Ricardo Lejarreta Gerraostean eraztunaren zigorra eskolan

    Rikardo Lejarreta Arginzoniz (1927) Berriz

  • Esturotarrak Bernan denek euskaraz

    Emilio Esturo Altuna (1937) Kontxi Esturo Altuna (1945) Idoia Esturo Lauzirika (1962) Julen Guttadauro Esturo (1998) Amorebieta-Etxano

  • Domingo Bernas Euskaraz nahinun ez

    Domingo Bernas Eguren (1922) Atxondo

  • Florencio Ugalde Eskolan egurra euskaraz egiteagatik

    Florencio Ugalde Agirre (1929) Amorebieta-Etxano

  • Zubero anai-arrebak Aita Lontzi idazle eta euskaltzalea

    Elena Zubero Ormaetxe () Esther Zubero Ormaetxe () Kepa Zubero Ormaetxe () Amorebieta-Etxano

  • Pako Eizagirre Araban ahalegin handia egin da euskararen alde

    Pako Eizagirre Irure (1946) Zestoa

    Araban ahalegin handia egin du jendeak euskarari eutsi eta hiztun berriak sortzeko. Arabako eskola gehienetan D eredua dago gaur egun, eta aldaketa hori oso denbora gutxian eman da. Euren kabuz euskara ikasi zuen jende asko zegoen.

  • Pako Eizagirre Gasteizen ez zegoen euskararik ia

    Pako Eizagirre Irure (1946) Zestoa

    Oñatiko seminariotik Gasteiza joan zirenean, euskarak oso bestelako egoera zuen hirian, instituzio mailan ez zen existitizen. Izaskun Arrueren isilpeko ikastola eta eskola partikular batzuk kenduta, euskarak ez zuen presentziarik. Hala ere, ikasteko eta lanerako gogo handia zuen jendea bazen.

  • Pako Eizagirre Katonaren bidez idazten ikasi zuen

    Pako Eizagirre Irure (1946) Zestoa

    Anai-arrebek elkarri irakasten zieten irakurtzen eta idazten, zaharrenak hurrengoari eta abar. Amak, gainera, doktrina irakasten zien. Pakoren kasuan, jaunartze txikia bost urterekin egin zuen, ordurako bai baitzekien doktrina buruz. Katona erabiltzen zuen idazten ikasteko.

  • Pako Eizagirre Euskarazko mezatik euskalgintzara

    Pako Eizagirre Irure (1946) Zestoa

    Euskalgintzan sartzeko asmorik gabe joan ziren Gasteiza Oñatiko seminariotik, baina euskarazko mezetara joaten hasi eta euskal mugimendu handia sortu zen. Hala ere, lehenagotik Manuel Iradier eta Judimendi taldeak zeuden. Prestakuntza gutxi zuten, baina borondate handia. 'Euskera radiofonico' metodoarekin hasi eta eurena garatu zuten.'Euskera hire laguna' eta 'hizketan'.

  • Pako Eizagirre Gasteizen topatutako aurrekariak

    Pako Eizagirre Irure (1946) Zestoa

    Oñatiko seminariotik Gasteiza joan zirenek ez zuten Gasteizko euskararen panorama ezagutzen, gerora ezagutu zituzten euren aurrekariak, hala nola, Peli Presa, Izaskun Arrue, Sorne... Dirua jartzen zuten irakasteko materiala sortzeko.

  • Markos Kortabarria Lete Ehungintzan ezagutu duen makina zaharrenetakoa

    Markos Kortabarria Lete (1917) Bergara

    Ehungintzan ezagutu duen makinarik zaharrenetakoa Zeanurin ikusi zuen, hura martxan jartzera joan zenean. Berarekin lan egiten zuen neska bati esan zion makina harekin lan egiteko. Orduan ehun zati txikiak egiten ziren; gerora, karrete handiekin, askoz handiagoak. Bergaran arkupeetan eduki zuten makina erakusgai garai bateko Euskal Jai batzuetan.

  • Pako Eizagirre Eusebio Osa hamaika arlotan murgildurik

    Pako Eizagirre Irure (1946) Zestoa

    Eusebio Osa zenbait arlotan murgildu zen, langile mugimenduan, hezkuntzan, euskalgintzan... Olabideko arlo pedagogikoaz arduratzen zen, baina bota egin zuten handik. Oso ezkertiarra zen hura, eta erlijioa eskolatik kanpo ematea defendatu zuen.

  • Pako Eizagirre Araozgo barnetegia

    Pako Eizagirre Irure (1946) Zestoa

    Gau-eskolez eta eskola intentsiboez gain, Oñatiko Araotz auzoan barnetegia egin zuten. Jende ezagun mordoa joan zen bertara. Guardia Zibilak barnetegia egin zela jakin zuenean, hara joan eta dena miatu zuen.