Errepresioa
-
Gerra hasi aurretik atxilotutako karlistak
Maria Dolores Arrizabalaga Aizpurua (1923) Amasa-Villabona
Ardura politikoak egotzi zizkietenen izenak irakurri eta haiei buruzko kontuak aipatzen ditu. Gerra hasi aurretik karlistak atxilotu eta Bilbora eraman zituzten. Izenak ematen dituzte.
-
Ezkurdiatar familia osoa atxilotuta
Maria Dolores Arrizabalaga Aizpurua (1923) Amasa-Villabona
Ezkurdiatarren familia osorik atxilotu zuten. Barbek amona zeramatela ikusi zuenean, etxera itzultzeko agindua eman zuen. Kartzelaratu zituztenen izenak irakurri eta haiei buruzko kontuak aipatzen ditu. Antonio Arratibel ezkertiarra zen.
-
Mila pezetako isunak
Joxe Mari Ezeiza (1925) Amasa-Villabona
Gerra garaian isunak izan ziren nazionalak sartu zirenean, ez ondorenean. Mila pezeta ordaintzeko eskatu zieten askori, abertzale izatearren. Jendeak gosea pasatu zuen eta ogiaren gosea denek.
-
Claudio Saizarren kontrako errepresioa
Joxe Mari Ezeiza (1925) Amasa-Villabona
Claudio Saizar langileen batailoira, soldadutzara eta erbestera bidali zuten. Nor zen azaltzen du. Dokumentazioak dioena eta errealitatea ez datozela bat dio.
-
Saizar eta Etxenike fusilatuak
Joxe Mari Ezeiza (1925) Amasa-Villabona
Valeriano Saizar eta Etxenike nola fusilatu zituzten kontatzen du.
-
"Barrio Rojo" auzoa
Joxe Mari Ezeiza (1925) Amasa-Villabona
"Barrio rojo" izena jarri zioten auzoari eta harrotasunez esaten zuten bertakoak zirela. Gernikako arbola abestearren bere adinekoei Barbetar batek kargu hartu zien.
-
Ilea moztu eta zigortu zituztenak
Joxe Mari Ezeiza (1925) Amasa-Villabona
Ilea moztu eta zigortu zituzten emakumeen izenak ematen ditu. Berak ez zuen ikusi.
-
Nekazari Bazkunako ikurrinaren istorioa
Joxe Mari Ezeiza (1925) Amasa-Villabona
Nezakari Bazkunako argazkiari begira. Argazkian agertzen den ikurrina lurperatu egin zuten baina Barbek zirkulu karlista lokalera eraman eta han eduki omen zuen.
-
Aitari kartzelara bisita
Teresa Arregi () Amasa-Villabona
Santoñako kartzelan egon zen Teresaren aita. Gero, Ondarretako kartzelara eraman zuten. Aitaren anaia ere, osaba, kartzelara eraman zuten.
-
Izeba zigortuta
Arantxa Amiano Sasianbarrena () Izaskun Amiano Sasianbarrena () Amasa-Villabona
Izeba espetxean egon zen, mojetan. Behin Espainiako bandera hartuta herriari buelta ematera behartu zuten izeba, espainiarra zela onartu nahi ez zuelako.
-
Ikararekin bizi ziren
Arantxa Amiano Sasianbarrena () Izaskun Amiano Sasianbarrena () Amasa-Villabona
Esango zutenaren beldur bizi izan ziren urte askoan zehar.
-
La Pirenaica irratia
Arantxa Amiano Sasianbarrena () Izaskun Amiano Sasianbarrena () Amasa-Villabona
Ezkutuan entzuten zuten La Pirenaica irratia, familia osoa bilduta.
-
Donostiako manifestazioak
Arantxa Amiano Sasianbarrena () Izaskun Amiano Sasianbarrena () Amasa-Villabona
Abertzaletasunaren munduan sartzen hasi ziren, beti ere beldurrez, eta Donostiako manifestazioetara joan ohi ziren bi ahizpak.
-
Aitona fusilatu
Fermina Arrillaga Iraola () Amasa-Villabona
1936. urtean aitona fusilatu egin zuten, errepublikarra zelako. Tolosako kartzelara eraman zuten atxilotutakoan. Fiantzarekin atera eta hilabete beranduago Ondarretako kartzelara eraman zuten. Bera-bidasoan fusilatu egin zuten.
-
Amona alargun
Fermina Arrillaga Iraola () Amasa-Villabona
Aitona abertzale izateagatik atxilotu eta fusilatu egin zuten Beran. Amona alargun gelditu zen, eta kostata egin zuen aurrera semeekin. Osaba ere Martutenen egon zen preso, autobusari harri bat botatzeagatik.
-
Osaba atxilotu zutenekoa
Klarita Arin Amundarain (1931) Amasa-Villabona
Arrasaten artzapez zegoela, atxilotu eta Ondarretako kartzelara eraman zuten.
-
Osabaren heriotza
Klarita Arin Amundarain (1931) Amasa-Villabona
Oiartzungo kanposantuan hil zuten bere osaba. Askotan jaoten zen Klarita kanposantura. Lehenik eta behin Ondarretara eraman zuten, baina isilpean. Gero jakin zuten Oiartzunen hila zela.
-
Euren hilobia egitera behartuta
Klarita Arin Amundarain (1931) Amasa-Villabona
Osaba, fusilatu aurretik, bere hilobia egitera behartu zuten falangistek.
-
Gerran harrapatu ostean 12 urteko kartzela-zigorra
Juan Ezenarro Barrenetxea (1911) Zarautz
Murgian, jendea aukeratu eta sakabanatu egin zituzten. Bera Gasteizera bidali zuten. Geroago, Bilbon egon zen. Epaiketak hasi ziren. Gizon bati heriotza-zigorra eman zioten euskalduna zela esatearren. Berak espainiarra zela esan behar izan zuen; eta, hala ere, 12 urte eta egun bat eman zizkioten.
-
Astorgan preso egon zeneko kontuak
Juan Ezenarro Barrenetxea (1911) Zarautz
Astorgara bidali zuten kontzentrazio-esparru gisako batera. 5.000 lagun bildu ziren bertan. 13 gradu zero azpitik izaten zituzten eta arropa askorik ez. Kapilau ona tokatu zitzaien eta, denentzako koltxoirik ez zegoenez, lastoa eraman zien. Gero, ganadua eramateko, bagoi batzuetan Madrilera eraman zituzten "obreros seleccionados" zirela eta.