Politika eta Franco

  • 811 Muga pasatzeaz bat, berriz kontzentrazio-esparrura preso

    Pilar Arregi Garate (1918) Elgoibar

    Gerra amaitzean etxera itzuli behar ziren. Hasieran zalantzak izan zituzten harrapatu egingo zituzten beldurrez, baina azkenean muga pasatu zuten. Hasieran Iruneraino etorri ziren. Euskadiko pezeta batzuk zituen eta beldurrez bota egin zituen. Mugara heltzearekin batera, gizona atxilotu egin zioten eta hilabeteetan ezer jakin gabe egon zen. Espainiako kontzentrazio-esparru txarrena izan omen zenean egon zen.

  • Juanjo Ibarretxe Trantsizioko urteak erromantizismo handikoak izan ziren

    Juan Jose Ibarretxe Markuartu (1957) Laudio

    Gogo handiko jendea zegoen trantsizioko garai hartan, dena lortu ez bazen ere.

  • Juan Miguel Elosegi Aldasoro Franco Tolosan

    Jose Miguel Elosegi Aldasoro (1933) Tolosa

    Franco Tolosatik pasatzen zen Donostiara kotxez joaten zen bakoitzean. Egun finkorik ez zen egoten baina paper fabrikak erreka garbi zuenean jakiten zuten pasatzear zegoela.

  • Jon Lopategi Astebete preso, isuna ez ordaintzeagatik

    Jon Lopategi Lauzirika (1934) Muxika

    Saio gehienak librean egiten zituzten, gaiak batez ere bazkarian edo bazkalostean izaten ziren. Bertsotan esandakoarekin kontuz ibili behar zuten. Behin astebete pasa zuen preso, bertso saioagatik jarri zioten isuna ez ordaintzegatik.

  • Eleuterio Izagirre Tapia Hernialdeko epaile eta lurperatzaile izan zen

    Eleuterio Izagirre Tapia (1925) Hernialde

    Eleuterio Hernialdeko epaile izan da. Lan hura zer zen jakin gabe onartu zuen. Gauza asko ikasi zituen. Berrogei bat urte zituen epaile izendatu zuten garaian. Postu hartara nola iritsi zen kontatzen du. Ehorzle lanetan ere ibili da. Bere lehen entierroa gogoratzen du.

  • Eleuterio Izagirre Tapia Espainiako erregea eta Franco Foru Aldundian ezagutu zituen

    Eleuterio Izagirre Tapia (1925) Hernialde

    Eleuterio Foru Aldundira joan zen batean Juan Carlos erregea ezagutu zuen. Franco ere bertan ezagutu zuen. Francori buruz hitz egiten du. Franco Donostiara zihoala Tolosa erditik pasatzen zen.

  • Jon Lopategi Txapelketarik ez denbora batean

    Jon Lopategi Lauzirika (1934) Muxika

    Bizkaiko Txapelketarik ez zen egin 60. hamarkadatik 89ra arte. Euskal Herrikoa 86an ospatu zen. Lizasok irabazi zuen txapela. 89koan, aldiz, Jonek.

  • 290 Aita eta politika

    Miren Arantzeta Arregi (1921) Elgeta

    Aita eta politika. Abertzalea zen. Gerraostean, karlistek agintzen zuten herrian, eta zigorra ezarri zioten.

  • 290 Gerraostean Elgetara itzulera

    Miren Arantzeta Arregi (1921) Elgeta

    Gerraostean Bizkaitik etorri eta baserrira sartzen ez zieten uzten. Herriko karlista ezagun batek lagundu zien.

  • 290 Aita eta politika

    Miren Arantzeta Arregi (1921) Elgeta

    Aita eta politika. Gerraostean, Pazko Egun batean irratitik "Gora Euskadi Askatuta" entzun zuen.

  • Joxe Urteaga Momentu onak eta txarrak pasatakoa

    Joxe Urteaga Oria (1926) Zumarraga

    Gazte garaian, ondo pasa zuten, baina baita gaizki ere. Urtero Trintxerpera joaten ziren soinua jotzera; eta, hala zebiltzan batean, kalejira-giroan, alde egiteko abisua iritsi zitzaien. Joaten ziren lekuaren arabera, pieza klase bat edo beste jotzen zuten.

  • Danel Zenarruzabeitia Toribio Etxebarria eta Edorta Alberdi, Parisera Eusko Jaurlaritzarentzat armak erostera

    Danel Zenarrutzabeitia Badiola (1927) Eibar

    Toribio Etxebarria eta Edorta Alberdi, Parisera Eusko Jaurlaritzarentzat armak erostera.

  • 561 Kartzelatik irtenda, Guardia Zibilak segika

    Candido Eguren Zabarte (1906) Eibar

    Kartzelatik irtendakoan, batera eta bestera joan zen, ez baitzegoen politikoki gustora. Guardia Zibilekin izandako pasarte bat kontatzen du.

  • 561 Beste gerra baten zain

    Candido Eguren Zabarte (1906) Eibar

    Kartzelatik irten eta berriz ere kartzelaratzeko arriskua sumatu zuenean, ihes egitea erabaki zuen eta Frantziara joan zen. Beste gerra bat etorriko zela espero zuen.

  • 561 Gerraostean sozialistak antolatuta

    Candido Eguren Zabarte (1906) Eibar

    Gerraostean sozialistak antolatu egin ziren batean eta bestean. Frantziatik kartzelara bisitan etorri zitzaion eibartar bat. Espainiako alderdi sozialistak Eibarko ahalegin ekonomikoaren onura jasotzen zuela dio. Arriskuagatik alde egin zuen Frantziara.

  • 561 Preso langile Eibarren

    Candido Eguren Zabarte (1906) Eibar

    Kartzelan zegoela, Eibarrera lanera etortzea eskatu zuen, preso langile moduan. 1943ko maiatzean etorri zen Eibarrera. Zapatak konpontzen ere aritu ziren preso zela.

  • 561 Ihes egiteko beharra

    Candido Eguren Zabarte (1906) Eibar

    Atxiloketa batzuen ostean, lortu zuen Eibarrera lanera joatea, jakinik ihes egin beharko zuela. Espaniakoaren ostean, Europako gerra etorriko zela bazekien Candidok.

  • 561 Preso langilea, errekako lanak egiten

    Candido Eguren Zabarte (1906) Eibar

    Gerra garaian preso zegoela, Eibarrera etorri zen, berak hala eskatuta. Maiatzaren 10ean heldu zen. Errekan lanean aritu zen, zangak eta tunelak egiten.

  • 561 Presoek estalitako erreka

    Candido Eguren Zabarte (1906) Eibar

    Eibarko erreka presoek estalitakoa da, zati batean behintzat. Egurrezko euskarriak prestatzen, hormak egiten eta erreka garbitzen aritu ziren. Etxebarrieta inguruan aritu zen. Eibarren zeuden presoek ihes egin zuten eta berriz kartzelaratu zituzten.

  • 561 Presoei lagundu nahi eta ezin

    Candido Eguren Zabarte (1906) Eibar

    Eibarren zeuden presoei lagundu nahi izan zien, ihesaldi on bat prestatzeko baina ez zuten itxaron eta harrapatu eta kartzelaratu egin zituzten.