Euskara eta politika
-
Bergarako ikastolako lehenengo irakasleetako bat II
Blanca Narbaiza Erdabide (1956) Bergara
Blanclak, Bergara Aranzadi ikastolan nola hasi zen kontatzen du. Batxilergoa bukatu gabe, 17 urte zituela, Ikastolatik deitu zioten bertan lan egin nahi zuen galdezka. Hiru urteko gelan hasi zen lanean. 41 ume zituen gelan. Magisteritzako ikasketarik ez zuenez, euskarazko alfabetatze ikastaroak egin zituen eta haurtzaindegiko-laguntzaile ikastaroa egin zuen Azpeitian eta azkenik magisteritza Eskoriatzan. 46 urte egon da Bergarako ikastolan lanean
-
Ikastola denon proiektua zen
Blanca Narbaiza Erdabide (1956) Bergara
Ikastola, denon artean atera beharreko ekimena zela argi zeukaten. Denak oso inplikatuak zeuden: irakasleak, gurasoak, ikastolako zuzendaria...
-
Ikastolako haurtzaindegian sartzeko zerrendak
Blanca Narbaiza Erdabide (1956) Bergara
Ikastolak 1975an ofizialki legezkoak bihurtu ziren, Ikastolan lanean hasi zirenean zeuden gorabeherak kontatzen dituzte.
-
Hezkuntzako ikuskatzailea ikastolan
Arantzazu Narbaiza Erdabide (1950) Blanca Narbaiza Erdabide (1956) Bergara
Behin Bergarako ikastolara hezkuntza-ikuskatzailea joan zenekoa kontatzen du Arantzazuk. Ikuskatzailea joaten zenean, aldaketa batzuk egiten ziren ikastolan.
-
Bergarako Santa Infancia eta ikastolako irakasleak
Arantzazu Narbaiza Erdabide (1950) Bergara
Ikasturte bukaeran aktak betetzen zituzten "Santa Infancia"-ren izenean. Horrela deitzen zen ofizialki Bergarako ikastola. Don Jose Amelibia prokuradorea zen eta ikasgai batzuk ematen zituen azkenengo mailetan.
-
Kopiagailu baten desagerpena eta irakasleak kuartelean
Arantzazu Narbaiza Erdabide (1950) Blanca Narbaiza Erdabide (1956) Bergara
Behin ikastolako kopiagailua desagertu zen eta egun batzuetara Elosun agertu zen. Zuzendaria eta irakasle batzuk kuartelera eraman zituzten, zerbait prestatzen ari ote ziren argitzeko. Garai zailak ziren.
-
Bergarako ikastola Triple A-aren mehatxupean
Arantzazu Narbaiza Erdabide (1950) Blanca Narbaiza Erdabide (1956) Bergara
Bergarako ikastolako irakasleak Triple A (Alianza Apostolica Anticomunista) eskuindar taldearen mehatxupean egon ziren. Beldurrez egon ziren eta guraso batzuek etxera laguntzen zieten.
-
Garai gogorrak ikastolarentzat
Arantzazu Narbaiza Erdabide (1950) Bergara
Francoren heriotzaren ondorengo urteak gatazka handikoak izan ziren eta beldurrez egon ziren. Behin guardia zibila agertu zen ikastolan eta guraso batek Arantzazuren gelan zegoen ikurrinaren marrazki bat erauzi zuen haiek ez ikusteko eta arazorik ez sortzeko.
-
"Tximist" Everesteko euskal espedizioa
Arantzazu Narbaiza Erdabide (1950) Blanca Narbaiza Erdabide (1956) Bergara
"Tximist" Everestera joan zen lehenengo euskal espedizioaz hitz egiten dute. Beraien lagun bat espedizioan joan zen. Ikastolan ere ospatu zuten.
-
Bergarako ikastolako irakasleak familia bat ziren
Arantzazu Narbaiza Erdabide (1950) Bergara
Oso giro polita zegoen Bergarako ikastolan irakasleen artean. Hilabetero, soldata kobratu eta gero, afaria egiten zuten denek. Familia bat bezala ziren. Xabier Azurmendiri buruz hitz egiten du Arantzazuk,
-
Bergarako ikastolako tabernak
Blanca Narbaiza Erdabide (1956) Bergara
Bergarako ikastolak, taberna ezberdinak izan zituen herrian zehar. 1976an, ikastolarentzat dirua biltzeko ekimen garrantzitsuenetarikoa izan zen. Tabernak martxan nola ipini ziren kontatzen du Blancak. Jendea oso prest agertu zen eta talde bat sortu zuten. Tabernen kokapena. Tabernan txandak egiten ziren. PIntxoak saltzen ziren.
-
Bergarako ikastolako jaialdiak
Arantzazu Narbaiza Erdabide (1950) Blanca Narbaiza Erdabide (1956) Bergara
Ikastolarako diru-bilketak: zozketak, txosnak, jaialdiak, tabernak... Kontzertu handiak egiten zituzten. Slepy Labeef-ek kontzertua eman zuen eta bizkartzainak eskatu zituen. Arantzazu eta Blancaren senarrek egin zuten lan hori. Jaialdien aurretik, herriz-herri ibiltzen ziren kartelak ipintzen.
-
Bergarako ikastola: Haurren eguna
Arantzazu Narbaiza Erdabide (1950) Blanca Narbaiza Erdabide (1956) Bergara
Bergarako ikastolako Haurren Eguna, dantza eskola eta ikastolaren arteko elkarlanetik sortu zen. Nola sortu zen kontatzen dute. Fernando Lasa zen guztiaren arduraduna. Beste herrietatik Bergara dantzara joaten ziren haurrek, herriko etxeetan bazkaltzen zuten.
-
Santa Eskea Bergarako ikastolatik
Arantzazu Narbaiza Erdabide (1950) Blanca Narbaiza Erdabide (1956) Bergara
Ikastolakoak hasi ziren Santa Eskean eta inauterietan ateratzen. Ondoren, herriko beste elkarteetara zabaldu zen.
-
Telesforo Monzon bisitatzera
Arantzazu Narbaiza Erdabide (1950) Blanca Narbaiza Erdabide (1956) Bergara
Bergara "Promocion Cultural"-arekin harremanak izan zituen Bergarako ikastolak. Eskolaz kanpoko tailerrak antolatzen hasi zirela kontatzen du Blancak. Telesforo Monzonengana joan ziren behin.
-
Txomin Amasorrain Bergarako Ikastolan laguntzen
Arantzazu Narbaiza Erdabide (1950) Blanca Narbaiza Erdabide (1956) Bergara
Txomin Amasorrain-i buruz hitz egiten dute. Ikastolan asko lagundu zuen, itzulpenak egiten, kantak...
-
Jaialdiek zentsura pasatu behar zuten
Arantzazu Narbaiza Erdabide (1950) Bergara
Pi de la Serra, Mikel Laboa eta Artze Anaien kontzertuak bertan behera utzi zituen guardia zibilak, jaialdiaren hasi baino piska bat lehenago. Jaialdiak antolatzen zirenean, zer abestuko zen bidali behar zitzaien zentsurakoei.
-
Lehenengo testuliburuak euskaraz
Arantzazu Narbaiza Erdabide (1950) Blanca Narbaiza Erdabide (1956) Bergara
Saioka liburuak izan ziren ikastoletan euskaraz erabili ziren lehenengo testuliburuak. Proiektuen bitartez lantzen ziren gaiak. Gaztelaniaz zeuden liburuak era moldatu eta itzultzen zituzten.
-
Ikastolan, hasieran, gaztelerazko klaseak
Arantzazu Oregi Goñi (1963) Bergara
60. hamarkadan sortutako ikastola Santa Infancia zela kontatzen du. Lehenengo mailatik aurrerako paperak Jose Amilibiak sinatzen zituen; ez zekien euskaraz. Lehenengo mailatik aurrera dena gazteleraz ikasten zutela kontatzen du. Euskaraz ikasgai bat izaten zuten. Ikastolako lehenengo ikasleak bera baino bi urte zaharragoak ziren. Gazteagoekin hasi ziren euskaraz.
-
Euskaltzaindiakoekin alfabetatzen
Agustin Amasorrain Linazisoro (1950) Bergara
1967an ingenieritza ikasketak egitera joan zen Donostiara. 1971n Zizur Nagusira joan zen Euskaltzaindiakoekin alfabetatze klaseak jasotzera. Irakasleak aipatzen ditu. Bergararrez egiten zuenean, Donostian ez zioten ulertzen.