Euskara eta politika

  • Maria Jesus Aranguren Izaskun Arruerekin harreman estua

    Maria Jesus Aranguren Gurrutxaga (1955) Gasteiz

    Olabide ikastolaren sorrera garaian ezagutu zuen Izaskun Arrue. Olabide utzi zuenean erizain lanak eta euskaltegia uztartu zituen Arruek.

  • Juantxo Arteaga Gerraostean gogoan du

    Juantxo Arteaga Yeregi (1937) Lasarte-Oria

    Gerraostea gogoan du, batez ere eskolako lehenengo eguna. Eskolaurrea bukatu eta eskola nazionaletara joan zen Juantxo. Maisuak falangistak ziren eta 'Cara al Sol' abestera behartzen zituzten.

  • Juantxo Arteaga Politikoki esnatzea

    Juantxo Arteaga Yeregi (1937) Lasarte-Oria

    20 bat urte bete zituenean Juantxo mundu sozio-politikoan sartu zen. 68-80 bitartean oso aktiboa izan zen arlo horretan. Mendizale elkarte bat berpiztu eta ikastolaren sorreran parte-hartu zuen.

  • Juantxo Arteaga Andereino falta izugarria

    Juantxo Arteaga Yeregi (1937) Lasarte-Oria

    Ikastolaren sorrerarako bilerak Urretxun egiten zituzten. Lehenengo andereinoak gipuzkoarrak ziren. Dozena erdi bat andereino zegoen orduan, denak gipuzkoarrak. Joxe Lasari esker, La Salleko eskolak 'magisterio eclesiastiko' ematea lortu zuten.

  • Juantxo Arteaga Seminarioko ikasleak maisu

    Juantxo Arteaga Yeregi (1937) Lasarte-Oria

    Joxe Lasari esker seminarioko ikasleak ikastoletako maisu lanetan jartzen hasi ziren, magisteritza ikasketak oso urriak baitziren orduan. Joxe Lasa bera lehenengo maisua izan zen Elgoibarren.

  • Juantxo Arteaga Eskola nazionaletan euskara sartzen

    Juantxo Arteaga Yeregi (1937) Lasarte-Oria

    Ikastolen mugimendua eta sorrera garaten ari zela, euskara ikastolara muga ez zedin, eskola nazionaletan ere euskara sartzen hasi ziren. Hezkuntzako delegazioarekin bideratu zuten hori. Gurasko asko horren alde jarri ziren.

  • Juantxo Arteaga Sunbillara maistra bila

    Juantxo Arteaga Yeregi (1937) Lasarte-Oria

    Sunbillako parrokoa sozialki famatua zen, eta harengana jo zuten ikastolarako andereino bila. Hark magisteritza ikasitako emakumeen kontaktua eman zien, baina oso atzerakoiak ziren eta ez ezer egitea erabaki zuten.

  • Juantxo Arteaga Lasarteko lehenengo ikastola: pisu batean

    Juantxo Arteaga Yeregi (1937) Lasarte-Oria

    Etxe karratu bat bazen lasarteko irteera ondoan. Hango pisu batean ireki zuten lehenengo ikastola, Recondotarren laguntzaz. Mendizabal andereinoa hasi zen bertan, Elbira Zipitriarekin ikasitakoa.

  • Juantxo Arteaga Ikastolarako pisua debalde

    Juantxo Arteaga Yeregi (1937) Lasarte-Oria

    Lasarteko ikastolarako etxe bat aukeratu zuten, pisu batean jarriko zuten. Luzuriaga Pasaiako fabrikara joandako familia baten etxea erabili zuten. Luzuriagatar batekin eta banketxeekin elkartu eta pisua debalde lortu zuten.

  • Juantxo Arteaga Ikastolan 40 ume

    Juantxo Arteaga Yeregi (1937) Lasarte-Oria

    Arantxa Mendizabal izan zen lehenengo andereinoa. 40 ume izan zituzten lehenengo urtean. Akademikoki ikastolaren balioa zalantzan jarri zuten batzuek.

  • Juantxo Arteaga Ikastolaren sorrera PNVk bereganatu

    Juantxo Arteaga Yeregi (1937) Lasarte-Oria

    Santa Barbara mendi taldea izan zen ikastolaren sorrera bultzatu zuena. Taldeko kide batzuk EAJn sartu eta ikastolaren mugimendua haien esku gelditu zen.

  • Juantxo Arteaga Ikastolak jende asko bereganatu zuen

    Juantxo Arteaga Yeregi (1937) Lasarte-Oria

    Arantxa Mendizabalek berak sortzen zuen materiala gero ikasleekin erabiltzeko. Lehenengo ikasturtetik beretik jendea bereganatu zuen.

  • Juantxo Arteaga Ikastolako irakasleentzat etxea

    Juantxo Arteaga Yeregi (1937) Lasarte-Oria

    Oso neska gutxi zeuden maistra lanetan aritzeko. 'Laguntzaile' lanpostua sortu zuten aurreskolarako. Etxe bat eskaini zitzaien ikastolako irakasleei.

  • Juantxo Arteaga Aizarnako bi neska ikastolako langile lanetan

    Juantxo Arteaga Yeregi (1937) Lasarte-Oria

    Atxaga apaizak Aizarnako bi nesken kontaktua pasa zien, ikastolan lagun zezaten. Joxean Artzerekin batera joan zen Donibane Lohitzunera, haiek ezagutzera.

  • Juantxo Arteaga Lasarteko ikastolan Zipitriaren metodologia

    Juantxo Arteaga Yeregi (1937) Lasarte-Oria

    Gogoan du Juantxok behin ikuskaria joan zela ikastolara. Arantxa Mendizabalek oso ospe ona lortu zuen denbora guxian. Elbira Zipitriaren metodologia erabiltzen zuen.

  • Pedro Elosegi Izaskun Arrue, bigarren ama bat bezala

    Pedro Ignacio Elosegi Gonzalez de Gamarra (1960) Gasteiz

    Izaskun Arrue andereñoa izan zuen irakasle 7 urtean. Bigarren ama bat bezala zen berarentzat. Erreferentzia bat. Oso kuttuna eta alaia zela dio, baina zorrotza ere bai.

  • Pedro Elosegi Ikastolako metodologia

    Pedro Ignacio Elosegi Gonzalez de Gamarra (1960) Gasteiz

    Ikastolako metologia, Elbira Zipitriarena. Martin Txilibitu eta Xabiertxo liburuak erabiltzen zituzten. Koaderno urdin batean galdera mordoa zituen Izaskun Arruek. Klasea hasteko, otoitza eta bukatzeko abestiak. Petroliozko berogailuaren usainarekin gogoratzen da.

  • Pedro Elosegi Ikastola klandestinoa lagundu zuten ikastetxeak

    Pedro Ignacio Elosegi Gonzalez de Gamarra (1960) Gasteiz

    Ikastola klandestinora bidaltzeko erabakia. 1967-68 ikasturtean eskolaratzea derrigorrezko bihurtu zuten. Gasteizko ikastetxe batzuekin tratua egin zuten, "eskolaratze txartelak" lortzeko. Olabide ikastolarekin harremana izan du gerora ere, modu askotara.

  • Pedro Elosegi 1963a baino lehen egon ziren euskarazko eskolak

    Pedro Ignacio Elosegi Gonzalez de Gamarra (1960) Gasteiz

    Amaren familia abertzalea zen, aitarena ez hainbeste. Gerraurreko "ikastola", Batzokian. Joseba Perez hango ikaslea izan zen. Peli Martin eta 'Umandi' ere ibili ziren euskarazko eskolak ematen.

  • Pedro Elosegi Olabide ikastolaren sorrera

    Pedro Ignacio Elosegi Gonzalez de Gamarra (1960) Gasteiz

    1967an sortu zen Olabide ikastola, legeztatu zenean. Olabide apaiz euskaltzale bat zen, gasteiztarra.