Euskara eta politika
-
"Konbenixo" kaleko ikastola txikian entseatzen
Mikel Lazpiur Lamariano (1942) Bergara
"Konbenixo" kaleko elizako lokal batzuetan hasi zen Ernai antzerki-taldea entseatzen. Han, ikastola txiki bat zegoen eta haiei laguntzeko, antzerki taldekoek kuota bat ordaintzen zuten hilabetero.
-
Antzezlanak zentsura pasatzen
Mikel Lazpiur Lamariano (1942) Bergara
Obrak antzeztu aurretik, zentsura pasatu behar zuten. Antzezten zutenean, guardia zibilak beti inguruan egoten ziren. Zentsura nola pasatzen zen azaltzen du. "Malentxo Alargun!"-en testua liburuarekin ikasi zuten, baina gainerakoak makinaz idazten zituen Txominek eta aktoreeo banatu.
-
Ikasketa guztiak gazteleraz
Arantzazu Narbaiza Erdabide (1950) Bergara
Magisteritza bukatuta eta lanean hasi aurretik, Bergarako Don Serafinen-ekin euskaraz alfabetatu zen. Maria Lagundian, euskaraz hitz egiteagatik zigor gogorrak jartzen zizkien moja bat gogoratzen du.
-
Intxaurrondoko Gure Nahia ikastola
Arantzazu Narbaiza Erdabide (1950) Bergara
Ikasketak bukatuta, Arantzazuk zalantzak izan zituen oposaketak egin eta hezkuntza publikoan sartu edo ikastolan lan egin. Intxaurrondoko Gure Nahia ikastolan lanean hasi zen. Etxeazpi batean zegoen ikastola eta Arantzazu bertan emandako denboran, handitzen joan zen. Lan asko egin zuten gurasoek. Klandestinitatean nola lan egiten zuten azaltzen du.
-
Bergarako ikastolako lehenengo irakasleetako bat I
Arantzazu Narbaiza Erdabide (1950) Bergara
Garai hartan, euskaraz irakasteko gaitasuna zutenek erraztazun handia zuten ikastoletan lan egiteko. Arantzazu, 1973an hasi zen Bergarako ikastolan lanean. Ikastola nolakoa zen kontatzen du
-
Alfabetatze klaseak
Arantzazu Oregi Goñi (1963) Bergara
Bere aita Josu Oregik eta Txomin Amasorrainek alfabetatze klaseak ematen zituzten. Roman Juaristi ere irakaslea zen. Astean bitan eta iluntzean ematen zituzten klaseak. Amenabar dendan eta Lonbiderenean ematen zen izena.
-
Aranzadi Ikastolaren sorrera
Arantzazu Narbaiza Erdabide (1950) Bergara
Bergarako Aranzadi Ikastola nola sortu zen kontatzen du Arantzazuk. Euskaraz irakasten zuten bi eskola ezberdin elkartu eta Aranzadi Ikastola sortu zuten 1971an, "Colegio Santa Infancia" izen ofizialarekin. Dominikuen eskolan hasi zen ikastola martxan. Gaur egun, UNED-aren egoitza ere han dago.
-
Aranzadi Ikastolako hasierak: material pedagokikoa
Arantzazu Narbaiza Erdabide (1950) Bergara
Arantzazu ikastolan sartu zenean, 2.mailan irakasten hasi zen. Euskarazko materialik ez zegoen eta Fernando, ikastolako zuzendaria, Urretxura joaten zen hilabetean behin, euskarazko fitxekin. Hasieran ez zeukaten euskarazko libururik baina gero Saioka hasi zen argitaratzen. Xabiertxo liburua ez zegoen egokituta behar zutenerako.
-
Euskarazko alfabetatze ikastaroak irakasleentzat
Arantzazu Narbaiza Erdabide (1950) Blanca Narbaiza Erdabide (1956) Bergara
Irakasleak formatzeko ikastaro guztietara joaten ziren Arantzazu eta gainerako ikastolako irakasleak. Aste Santu batzuetan, Loiolara joan ziren euskarazko ikastaro batera. Iruñean ere egin dituzte ikastaroak, beti oporretan. Kantu eta dantzen bidez ikasten zuten.
-
Bergarako ikastolako lehenengo irakasleetako bat II
Blanca Narbaiza Erdabide (1956) Bergara
Blanclak, Bergara Aranzadi ikastolan nola hasi zen kontatzen du. Batxilergoa bukatu gabe, 17 urte zituela, Ikastolatik deitu zioten bertan lan egin nahi zuen galdezka. Hiru urteko gelan hasi zen lanean. 41 ume zituen gelan. Magisteritzako ikasketarik ez zuenez, euskarazko alfabetatze ikastaroak egin zituen eta haurtzaindegiko-laguntzaile ikastaroa egin zuen Azpeitian eta azkenik magisteritza Eskoriatzan. 46 urte egon da Bergarako ikastolan lanean
-
Ikastola denon proiektua zen
Blanca Narbaiza Erdabide (1956) Bergara
Ikastola, denon artean atera beharreko ekimena zela argi zeukaten. Denak oso inplikatuak zeuden: irakasleak, gurasoak, ikastolako zuzendaria...
-
Ikastolako haurtzaindegian sartzeko zerrendak
Blanca Narbaiza Erdabide (1956) Bergara
Ikastolak 1975an ofizialki legezkoak bihurtu ziren, Ikastolan lanean hasi zirenean zeuden gorabeherak kontatzen dituzte.
-
Hezkuntzako ikuskatzailea ikastolan
Arantzazu Narbaiza Erdabide (1950) Blanca Narbaiza Erdabide (1956) Bergara
Behin Bergarako ikastolara hezkuntza-ikuskatzailea joan zenekoa kontatzen du Arantzazuk. Ikuskatzailea joaten zenean, aldaketa batzuk egiten ziren ikastolan.
-
Bergarako Santa Infancia eta ikastolako irakasleak
Arantzazu Narbaiza Erdabide (1950) Bergara
Ikasturte bukaeran aktak betetzen zituzten "Santa Infancia"-ren izenean. Horrela deitzen zen ofizialki Bergarako ikastola. Don Jose Amelibia prokuradorea zen eta ikasgai batzuk ematen zituen azkenengo mailetan.
-
Kopiagailu baten desagerpena eta irakasleak kuartelean
Arantzazu Narbaiza Erdabide (1950) Blanca Narbaiza Erdabide (1956) Bergara
Behin ikastolako kopiagailua desagertu zen eta egun batzuetara Elosun agertu zen. Zuzendaria eta irakasle batzuk kuartelera eraman zituzten, zerbait prestatzen ari ote ziren argitzeko. Garai zailak ziren.
-
Bergarako ikastola Triple A-aren mehatxupean
Arantzazu Narbaiza Erdabide (1950) Blanca Narbaiza Erdabide (1956) Bergara
Bergarako ikastolako irakasleak Triple A (Alianza Apostolica Anticomunista) eskuindar taldearen mehatxupean egon ziren. Beldurrez egon ziren eta guraso batzuek etxera laguntzen zieten.
-
Garai gogorrak ikastolarentzat
Arantzazu Narbaiza Erdabide (1950) Bergara
Francoren heriotzaren ondorengo urteak gatazka handikoak izan ziren eta beldurrez egon ziren. Behin guardia zibila agertu zen ikastolan eta guraso batek Arantzazuren gelan zegoen ikurrinaren marrazki bat erauzi zuen haiek ez ikusteko eta arazorik ez sortzeko.
-
"Tximist" Everesteko euskal espedizioa
Arantzazu Narbaiza Erdabide (1950) Blanca Narbaiza Erdabide (1956) Bergara
"Tximist" Everestera joan zen lehenengo euskal espedizioaz hitz egiten dute. Beraien lagun bat espedizioan joan zen. Ikastolan ere ospatu zuten.
-
Bergarako ikastolako irakasleak familia bat ziren
Arantzazu Narbaiza Erdabide (1950) Bergara
Oso giro polita zegoen Bergarako ikastolan irakasleen artean. Hilabetero, soldata kobratu eta gero, afaria egiten zuten denek. Familia bat bezala ziren. Xabier Azurmendiri buruz hitz egiten du Arantzazuk,
-
Bergarako ikastolako tabernak
Blanca Narbaiza Erdabide (1956) Bergara
Bergarako ikastolak, taberna ezberdinak izan zituen herrian zehar. 1976an, ikastolarentzat dirua biltzeko ekimen garrantzitsuenetarikoa izan zen. Tabernak martxan nola ipini ziren kontatzen du Blancak. Jendea oso prest agertu zen eta talde bat sortu zuten. Tabernen kokapena. Tabernan txandak egiten ziren. PIntxoak saltzen ziren.