Euskara eta politika

  • Ander Etxebeste Irakasle izanda, beti formatzen ibili beharra

    Ander Etxebeste Lizarazu (1957) Lezo

    Ikastolako Federazioaren bitartez, euskaraz alfabetatzeko formakuntza jaso zuen Anderrek. Bertan ikasitakoa, ikastolan erakusten zuen gero. Urte osoan zehar egiten zituzten ikastaroak, baita udan ere. Pedagogia berriak. Ikastolaran "Saioka" liburuak erabiltzen zituzten, fitxak sortzen zituzten eta multikopistarekin kopiak egin, taldeka ere egiten ziren gauzak...

  • Ander Etxebeste Lizeoko autpbusak koordinatzeko zailtasunak

    Ander Etxebeste Lizarazu (1957) Lezo

    Ikasle asko zeuden lizeoan ikasten eta autobusak koordinatzea zaila izaten zen.

  • Ander Etxebeste Garai bateko gurasoen inplikazioa ikastolan

    Ander Etxebeste Lizarazu (1957) Lezo

    Hasierako ikasleen gurasoek ausardia eta militantzia asko zuten. Ikastolaren parte handia ziren gurasoak eta laguntza handia eman zuten. Irakasleengan konfiantza handia zuten. Gaur egun ez da horrela.

  • Ander Etxebeste Pasamontes taberna

    Ander Etxebeste Lizarazu (1957) Joakin Goia Artola (1956) Lezo

    Herriko jaietan, Pasamontes taberna zabaltzen zuten ikastolako gurasoek. Joakin ibiltzen zen tabernari bezala bertan lanean.

  • esteban olaizola mitxelena Irakasleak ordaintzeko dirua biltzen etxez-etxe

    Esteban Olaizola Mitxelena (1944) Lezo

    Lezoko ikastolako bultzatzaileetako bat izan zen Esteban. Ez zuen seme-alabarik, baina herritar bezala proiektuan sinisten zuen. Etxez-etxe eta baserriz-baserri ibiltzen ziren ikastolako irakasleak kontratata¡zeko dirua biltzen.Festetan, taberna batean sardinak saltzen zituzten.

  • esteban olaizola mitxelena Lezoko ikastolarentzat irakasle eta diru bila

    Esteban Olaizola Mitxelena (1944) Lezo

    Lezoko ikastolarako tituludun irakasle bila ibiltzen ziren. Udaletxera ere jo zuten, kurtso amaieran beste eskolei ematen zieten diru bat eskatzera.

  • esteban olaizola mitxelena Lezoko ikastolako udalekuak

    Esteban Olaizola Mitxelena (1944) Lezo

    Araban hutsik zegoen herri batean udalekuak antolatu zituzten, Agurain inguruan. Gurasoak bertara joaten ziren ere, janaria prestatzera, garbitzera...

  • esteban olaizola mitxelena Lezoko ikastolako bultzatzailea

    Esteban Olaizola Mitxelena (1944) Lezo

    Ikastolak geroz eta ikasle gehiago zituenez, gela gehiago behar ziren. Estebanen anai bat ibili zen elizako lokal bat konpontzen. Estebanek ez zuen seme-alabarik, baina euskaraz irakasteko beharra ikusten zuten.

  • esteban olaizola mitxelena "Padres de Familia"eskolakoen salaketa

    Esteban Olaizola Mitxelena (1944) Lezo

    "Padres de Familia" eskolako gurasoek, Lezoko ikastola salatu zuen. Ikastolari beti oztopoak hartzen zitzaizkion eta garai hartan hori izan zen Estebanen borroka.

  • esteban olaizola mitxelena Lezoko ikastolako lehenengo gelak

    Esteban Olaizola Mitxelena (1944) Lezo

    Lezoko ikastola elizaren babespean sortu zen, Don Inazio Esnal apaizaren eskutik. Kanpora begira ere, formaltasun gehiago ematen zion. Lehenengo ikastolako gelak, abade etxean eta elizako lokaletan izan ziren.

  • esteban olaizola mitxelena Ikastolarentzat dirua biltzeko zozketak egiten ziren

    Esteban Olaizola Mitxelena (1944) Lezo

    Zozketak egiten zituzten eta txartelak 100 pezetara saltzen ziren. Egunero, 1000 pezeta irabazteko aukera zuen jendeak.

  • esteban olaizola mitxelena Gizarteak ikastola laguntzen zuen

    Esteban Olaizola Mitxelena (1944) Lezo

    Ikastolarentzat dirua ateratzeko taberna bat zabaldu zuten. Bazkariak eta afariak ematen zituzten. Lehengaiak (sagardoa, arrautzak, sardinak...) ikastolarentzat zirenez erdi prezioan lortzen zituzten.

  • esteban olaizola mitxelena Lezoko ikastolako udalekuak Agurain inguruan

    Esteban Olaizola Mitxelena (1944) Lezo

    Lezoko ikastolak, udalekuak antolatu zituen. Lehenengoa Agurain inguruan izan zen. Dena gurasoek antolatzen zuten (bazkariak, garbiketak...).

  • Joxe Luix Agirretxe Mitxelena Ikastola prefabrikatuko lehenengo ikasleetako bat izan zen

    Joxe Luix Agirretxe Mitxelena (1969) Lezo

    1973an hasi zen Lezoko ikastolan ikasten. Ikastola, egurrezko eraikin prefabrikatu bat zen, plazatik gora igotzen zegoena. Burdinezko ate berde astun bat zuen ikastolak. Belardi baten erdian zegoen. Gurasoek bultzatutako eraikina izan zen. Asun Larrea eta Agustina Pontesta izan ziren bere lehenengo irakasleak. Gero, Markox Zabaleta eta Elena Mendia izan zituen irakasle. Urtebete t'erdiz, ikastolak Beraunen zuen lokal batean ikasi zuen eta handik Pasaia-Lezo lizeora pasatu zen.

  • Joxe Luix Agirretxe Mitxelena Antxoko ikasleak Lezora ikastera joan zirenean

    Joxe Luix Agirretxe Mitxelena (1969) Lezo

    OHO-ko 1. mailararte, Lezoko haurrek elkarrekin ikasten zuten. Orduan, Antxoko ikasle batzuk heldu ziren eta katarsi moduko bat bezala gogoratzen du. Ume ezberdinak ziren, beste ohitura eta giro batzuekin, erdaldunagoak ziren... Denborarekin oso lagunak egin ziren. Antxokoak, Ibaiondo izeneko eraikin batekin zeuden.

  • Joxe Luix Agirretxe Mitxelena Lezoko ikastola prefabrikatuko oroitzapenak

    Joxe Luix Agirretxe Mitxelena (1969) Lezo

    Lezoko ikastola prefabrikatuko oroitzapenak. Katuak egoten ziren inguruan. Naturarekin harreman handia zuten. Eskola nazionala parean zegoen. Klasean kanta asko ikasten zituzten, asmakizunak, hitz egin, marraztu,

  • Joxe Luix Agirretxe Mitxelena Erregimeneko ikuskatzailearen bisitak ikastolara

    Joxe Luix Agirretxe Mitxelena (1969) Lezo

    Ikastolara tarteka ikuskatzailea joaten zen. Lehenagotik andereñoak abisatu egiten zien. Guardia zibilak ere ikusi izan ditu ikastolan eta orduan ez zuen ulertzen zergatik.

  • Joxe Luix Agirretxe Mitxelena Ikastolako paretan, Fofo pailazoaren marrazkia

    Joxe Luix Agirretxe Mitxelena (1969) Lezo

    Ikastolako gelako paretan, Fofo pailazoaren eta Iribar futbolariaren posterrak zituzten.

  • Joxe Luix Agirretxe Mitxelena Lezoko ikastolaren jarduerak; Olentzero

    Joxe Luix Agirretxe Mitxelena (1969) Lezo

    Ikastolaz kanpoko jarduerak egiten ziren: Gabonetarako, Santa Agedarako... Euskaraz ez zekiten gurasoentzat gau eskolak egoten ziren. Herriak areto bat behar bazuen, ikastolak uzten zion. Olentzeroren ospakizuna nola egiten zuten. Lezon Olentzero ateratzea aspaldiko ohitura zen. Hasieran ez zituen opariak ekartzen.

  • Joxe Luix Agirretxe Mitxelena Naturarekin kontaktu handia ikastolan

    Joxe Luix Agirretxe Mitxelena (1969) Lezo

    Ikastolan, nahiz eta mahaiak egon, askotan lurrean jarrita egoten ziren. Eguraldi ona zegoenean, zelaira ateratzen ziren irakurtzera. Beti animaliaren bat eramaten zuen Joxe Luixek gelara, eta gero askotan hilobiratu egiten zuten zelaian bertan. Lohitutako aldapa bat jeisten zuten eta "motokrosa" deitzen zioten horreri. Etxera lokatzez beteta joaten ziren.