Euskara eta politika

  • karmele esnal Ikastolara polizia joan zenekoa

    Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio

    Behin polizia joan zen Karmelek ikastola zuen pisura. Lagunen seme-alabak zirela esan zuen. Material didaktiko gisa Xabiertxo erabiltzen zuten, edo honen kopia mekanografiatuak.

  • karmele esnal Ikastolan ostegunero ibilaldia

    Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio

    Ostegunero paseoan joaten ziren Kristina Eneara, Amarako burnizko zubira... San Juan sua ere egiten zuten. Irteera hauek naturaren ingurukoak ikasteko erabiltzen zituzten. Otoitzak eta ikasketa kristauak ere lantzen zituzten ikastolan, gabonetan batez ere.

  • karmele esnal Ikastolan neska-mutilak elkarrekin

    Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio

    Elvira Zipitriaren metodologia oso ezberdina zen beste eskoletakoarekiko. Azken urtean elebiduna izaten zen, gaztelaniazko gramatika ere lantzen zuten. Ezkutuko irakaskuntza zenez, adin batetik aurrera beste eskoletan matrikulatu behar izaten ziren umeak, eta lehenagoko hezkuntza eskola partikular bidez egina zela esaten zen, ikastola ez zelatatzeko.

  • karmele esnal Ikastolatik eskolarako jauzia

    Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio

    Ikasleentzat aldaketa handia izaten zen ikastola utzi eta eskola batean ikasten hastea.

  • karmele esnal Maistra euskaldunen falta

    Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio

    Karmeleren ondoren pisuak alokatu eta ikastolak antolatu zituzten beste emakume batzuek, baina orokorrean maistra euskaldunik ez zen ia.

  • karmele esnal Hamar duro klaseko

    Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio

    Gurasoek ordaintzen zietena izaten zen Karmele eta gisakoen soldata, Gizarte Segurantzarik gabe. Klaseko hamar duro kobratzen zituen Karmelek hasiera batean.

  • karmele esnal 1963: Donostiako lehen euskarazko eskola

    Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio

    Arriskatua zen oso seme-alabak ikastolara eramatea, abentura bat. Ahoz ahoko zabalkundea izaten zuen honek herritarren artean, ezkutukoa baitzen. Santo Tomas Lizeoa izan zen Donostiako lehen euskarazko eskola.

  • karmele esnal Santo Tomas Lizeoaren sorrera

    Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio

    Santo Tomas Lizeoaren sorreraren historia.

  • karmele esnal Santo Tomas Lizeoan errentan

    Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio

    Santo Tomas Lizeoan gela bat ordaintzen zuen Karmelek errentan, baina Elvira Zipitriaren metodologia erabiltzen jarraitu zuen.

  • karmele esnal Ikastolak eskola parrokial gisa

    Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio

    Manzanas hil zenean, ikastola ilegalak ixteko beldurrez, kartillak eskatzen hasi ziren. Ikastola txiki hauek legalizatzeko, ordea, eskola parrokial gisa jarri zituzten, elizak eskubide hori baitzuen.

  • karmele esnal Herriz herri ikastolak iragartzen

    Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio

    70. hamarkadan herriz herri ibili zen Karmele ikastola iragartzen, ikasleen gaitasunak erakusteko, ordurako dena legalizatzen hasiak baitziren.

  • karmele esnal Geroz eta liburu gehiago

    Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio

    Denborarekin geroz eta liburu gehiago erabiltzen hasi ziren hezkuntzan, bai euskaraz eta bai gaztelaniaz.

  • karmele esnal Euskara batuaren auzia

    Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio

    Euskara batua oso gai mingarria izan zen EAJko kideen artean, batzuk Euskaltzaindiaren arauen alde baitzeuden, eta beste batzuk kontra.

  • karmele esnal Euskara batuko "h"

    Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio

    "H" hizkiaren inguruako auzia handia izan zen. Elvira Zipitria ez zegoen erabiltzearen alde, ezta ikasle zenbaiten gurasoak ere.

  • karmele esnal "h" hizki polemikoa euskaltzaleen artean

    Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio

    H hizkia erabiltzeagatik EAJ barruan kritikatua izan zen Karmele, izan ere, "h" erabiltzen zutenak ETAkoak zirelako zurrumurua zabaldu zen.

  • karmele esnal Ez Dok Amairurako sarrerak saltzen

    Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio

    Ikastolan Ez Dok Amairuk antolaturiko ekitaldietarako sarrerak saltzen zituen Karmelek. Talde honen hasieran kotrako jarrera zabala zen, modernoegiak zirelakoan.

  • karmele esnal Euskaldunak elkartzeko ibilaldiak

    Karmele Esnal Zulaika (1932) Orio

    Klandestinitatean lanean aritzen zirenak, eta euskaltzaleak, orokorrean, bildu egiten ziren irteerak egiteko, txoko ezberdinetako euskaldunak elkartzeko.

  • MKarmen Mitxelena Donostiako kaian andereño lanetan

    Mari Karmen Mitxelena Illarramendi (1938) Usurbil

    Majisteritza ikasten ari zela, bigarren urtean lan eskaintza bat egin zion Jone Forcadak, euskaraz zekien irakasle bat behar baitzuten arratsaldetan ikastolan lan egiteko.

  • MKarmen Mitxelena Elvira Zipitriarekin lan egiteko bi baldintza

    Mari Karmen Mitxelena Illarramendi (1938) Usurbil

    Jone Forcadari esker Mari Karmen euskaraz irakasten hasi zen Donostiako portuko etxe batean. Hark Elvira Zipitriarengana eraman zuen Mari Karmen, eta berekin lanean aritzea eskaini zion, beti ere, majisteritza bukatutakoan eta Elvirarekin urtebeteko praktikak egindakoan. Erabaki zaila izan zen urtebetez praktikak egitea, diruz larri baitzebiltzan etxean.

  • MKarmen Mitxelena Elvira Zipitriarena benetako irakaskuntza

    Mari Karmen Mitxelena Illarramendi (1938) Usurbil

    Urtebete pasa zuen Elvira Zipitriarekin praktiketan, haren metodologia ikasten. Mundu berri bat izan zen hau Mari Karmenentzat. Hamar ikasleko taldeak izaten zituzten, legez kanpoko eskolak baitziren hauek, eta eskola partikularrak zirela esaten zuten.